97 lines
9.1 KiB
XML
97 lines
9.1 KiB
XML
|
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:abv="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
|
|||
|
<teiHeader>
|
|||
|
<fileDesc>
|
|||
|
<titleStmt>
|
|||
|
<title>Abaev Dictionary: entry <hi rendition="#rend_italic">kʼala_2</hi></title>
|
|||
|
</titleStmt>
|
|||
|
<publicationStmt xml:base="../pubstmt.xml"><p>Translated from Russian in 2020 by Oleg Belyaev (ed.), Irina Khomchenkova, Julia
|
|||
|
Sinitsyna and Vadim Dyachkov.</p></publicationStmt>
|
|||
|
<sourceDesc>
|
|||
|
<bibl xml:lang="ru"><author>Абаев, Василий Иванович</author>.
|
|||
|
<title>Историко-этимологический словарь осетинского языка</title>. Т.
|
|||
|
<biblScope unit="volume">I</biblScope>. A–Kʼ. <pubPlace>М.–Л.</pubPlace>:
|
|||
|
<publisher>Наука</publisher>, <date>1958</date>. С. <biblScope unit="page">??–??</biblScope>.</bibl>
|
|||
|
</sourceDesc>
|
|||
|
</fileDesc>
|
|||
|
<encodingDesc xml:base="../encodingdesc.xml">
|
|||
|
<tagsDecl>
|
|||
|
<rendition xml:id="rend_italic" scheme="css">font-variant: italic;</rendition>
|
|||
|
<rendition xml:id="rend_smallcaps" scheme="css">font-variant: small-caps;</rendition>
|
|||
|
<rendition xml:id="rend_singlequotes" scheme="css" scope="q">quotes: "‘" "’";</rendition>
|
|||
|
<rendition xml:id="rend_doublequotes" scheme="css" scope="q">quotes: "«" "»";</rendition>
|
|||
|
</tagsDecl>
|
|||
|
</encodingDesc>
|
|||
|
</teiHeader>
|
|||
|
<text>
|
|||
|
<body>
|
|||
|
<entry xml:id="entry_kʼala_2" n="2" xml:lang="os-x-iron">
|
|||
|
<form xml:id="form_d437e66" type="lemma"><orth>kʼala</orth></form>
|
|||
|
<usg><lang/></usg>
|
|||
|
<sense xml:id="sense_d437e72"><abv:tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q>олово</q>
|
|||
|
</abv:tr><abv:tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q>tin</q>
|
|||
|
</abv:tr></sense>
|
|||
|
<etym xml:lang="ru">Из <mentioned corresp="#mentioned_d437e198" xml:id="mentioned_d437e84" xml:lang="ar" extralang="fa"><lang/>
|
|||
|
<w>qalʽī</w>
|
|||
|
<gloss><q>олово</q></gloss></mentioned>; вероятно, через грузинское
|
|||
|
посредство: <mentioned corresp="#mentioned_d437e206" xml:id="mentioned_d437e92" xml:lang="ka"><lang/>
|
|||
|
<w>k’ala</w>
|
|||
|
<gloss><q>олово</q></gloss></mentioned>. Вошло во многие языки Кавказа:
|
|||
|
<mentioned corresp="#mentioned_d437e214" xml:id="mentioned_d437e100" xml:lang="sva"><lang/>
|
|||
|
<w>k’ala</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d437e219" xml:id="mentioned_d437e105" xml:lang="bbl"><lang/>
|
|||
|
<w>k’al</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d437e224" xml:id="mentioned_d437e110" xml:lang="dar"><lang/>
|
|||
|
<w>q’alaj</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d437e230" xml:id="mentioned_d437e116" xml:lang="lez"><lang/>
|
|||
|
<w>k’ele</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d437e235" xml:id="mentioned_d437e121" xml:lang="lbe"><lang/>
|
|||
|
<w>qalaj</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d437e240" xml:id="mentioned_d437e126" xml:lang="ce"><lang/>
|
|||
|
<w>ghali</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d437e245" xml:id="mentioned_d437e131" xml:lang="ady"><lang/>
|
|||
|
<w>galai</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d437e250" xml:id="mentioned_d437e136" xml:lang="ab"><lang/>
|
|||
|
<w>a-k’alej</w></mentioned> и др. С давних пор свидетельствуется на
|
|||
|
<hi rendition="#rend_bold">тюркской</hi> почве: куман. и др. <mentioned corresp="#mentioned_d437e255" xml:id="mentioned_d437e141" xml:lang="trk"><lang/>
|
|||
|
<w>qālāi</w>
|
|||
|
<gloss><q>олово</q></gloss></mentioned> (<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Радлов"/><biblScope>II 226</biblScope></bibl>). Сюда же
|
|||
|
<mentioned xml:id="mentioned_d437e154" xml:lang="el"><lang/>
|
|||
|
<w>καλάι</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d437e273" xml:id="mentioned_d437e159" xml:lang="sr"><lang/>
|
|||
|
<w>kalaj</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d437e278" xml:id="mentioned_d437e164" xml:lang="bg"><lang/>
|
|||
|
<w>кaлaй</w></mentioned>. Первоисточником считается название города
|
|||
|
<hi rendition="#rend_italic">Qualah</hi> на Малакке, где с давних пор в большом количестве добывалось олово
|
|||
|
(<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Schrader"/><biblScope>II
|
|||
|
701</biblScope></bibl>. — <bibl><author>V.
|
|||
|
<hi rendition="#rend_smallcaps">Мinоrskу</hi></author><biblScope xml:lang="ru">Hudud al ’Alam. 1937, стр.
|
|||
|
187</biblScope></bibl>).%n<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Миллер_Вс._ОЭ"/><biblScope>III 12</biblScope></bibl>;
|
|||
|
<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Miller._Gr."/><biblScope>8</biblScope></bibl>. — <bibl><ref type="bibl" target="#ref_Hübschmann._Arm._Gr."/><biblScope>269</biblScope></bibl>.—
|
|||
|
<bibl><ref type="bibl" target="#ref_ОЯФ_I"/><biblScope>52,
|
|||
|
519</biblScope></bibl>.</etym>
|
|||
|
<etym xml:lang="en">From <mentioned corresp="#mentioned_d437e84" xml:id="mentioned_d437e198" xml:lang="ar" extralang="fa"><lang/>
|
|||
|
<w>qalʽī</w>
|
|||
|
<gloss><q>tin</q></gloss></mentioned>; probably, through Georgian:
|
|||
|
<mentioned corresp="#mentioned_d437e92" xml:id="mentioned_d437e206" xml:lang="ka"><lang/>
|
|||
|
<w>k’ala</w>
|
|||
|
<gloss><q>tin</q></gloss></mentioned>. It entered many Caucasian languages:
|
|||
|
<mentioned corresp="#mentioned_d437e100" xml:id="mentioned_d437e214" xml:lang="sva"><lang/>
|
|||
|
<w>k’ala</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d437e105" xml:id="mentioned_d437e219" xml:lang="bbl"><lang/>
|
|||
|
<w>k’al</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d437e110" xml:id="mentioned_d437e224" xml:lang="dar"><lang/>
|
|||
|
<w>q’alaj</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d437e116" xml:id="mentioned_d437e230" xml:lang="lez"><lang/>
|
|||
|
<w>k’ele</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d437e121" xml:id="mentioned_d437e235" xml:lang="lbe"><lang/>
|
|||
|
<w>qalaj</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d437e126" xml:id="mentioned_d437e240" xml:lang="ce"><lang/>
|
|||
|
<w>ghali</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d437e131" xml:id="mentioned_d437e245" xml:lang="ady"><lang/>
|
|||
|
<w>galai</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d437e136" xml:id="mentioned_d437e250" xml:lang="ab"><lang/>
|
|||
|
<w>a-k’alej</w></mentioned> etc. Frow way back it is attested in <hi rendition="#rend_bold">Turkic</hi>
|
|||
|
languages: Cuman etc. <mentioned corresp="#mentioned_d437e141" xml:id="mentioned_d437e255" xml:lang="trk"><lang/>
|
|||
|
<w>qālāi</w>
|
|||
|
<gloss><q>tin</q></gloss></mentioned> (<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Радлов"/><biblScope>II 226</biblScope></bibl>). See also
|
|||
|
<mentioned xml:id="mentioned_d437e268" xml:lang="el"><lang/>
|
|||
|
<w>καλάι</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d437e159" xml:id="mentioned_d437e273" xml:lang="sr"><lang/>
|
|||
|
<w>kalaj</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d437e164" xml:id="mentioned_d437e278" xml:lang="bg"><lang/>
|
|||
|
<w>kalaj</w></mentioned>. The primary source is considered to be the name of
|
|||
|
<hi rendition="#rend_italic">Qualah</hi> city at the Malay Peninsula, where tin has been extracted in large
|
|||
|
quantities for a long time (<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Schrader"/><biblScope>II 701</biblScope></bibl>. — <bibl><author>V.
|
|||
|
<hi rendition="#rend_smallcaps">Мinоrskу</hi></author><biblScope xml:lang="en">Hudud al ’Alam. 1937, p.
|
|||
|
187</biblScope></bibl>).%n<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Миллер_Вс._ОЭ"/><biblScope>III 12</biblScope></bibl>;
|
|||
|
<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Miller._Gr."/><biblScope>8</biblScope></bibl>. — <bibl><ref type="bibl" target="#ref_Hübschmann._Arm._Gr."/><biblScope>269</biblScope></bibl>.—
|
|||
|
<bibl><ref type="bibl" target="#ref_ОЯФ_I"/><biblScope>52,
|
|||
|
519</biblScope></bibl>.</etym>
|
|||
|
</entry>
|
|||
|
</body>
|
|||
|
</text>
|
|||
|
</TEI>
|