abaev-xml/entries/abaev_qaxbaj.xml

112 lines
8.3 KiB
XML
Raw Normal View History

2025-03-21 13:42:40 +03:00
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:abv="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Abaev Dictionary: entry <hi rendition="#rend_italic">qaxbaj</hi></title>
</titleStmt>
<publicationStmt xml:base="../pubstmt.xml"><p>Translated from Russian in 2020 by Oleg Belyaev (ed.), Irina Khomchenkova, Julia
Sinitsyna and Vadim Dyachkov.</p></publicationStmt>
<sourceDesc>
<bibl xml:lang="ru"><author>Абаев, Василий Иванович</author>.
<title>Историко-этимологический словарь осетинского языка</title>. Т. <biblScope unit="volume">I</biblScope>. AKʼ. <pubPlace>М.–Л.</pubPlace>:
<publisher>Наука</publisher>, <date>1958</date>. С. <biblScope unit="page">????</biblScope>.</bibl>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc xml:base="../encodingdesc.xml">
<tagsDecl>
<rendition xml:id="rend_italic" scheme="css">font-variant: italic;</rendition>
<rendition xml:id="rend_smallcaps" scheme="css">font-variant: small-caps;</rendition>
<rendition xml:id="rend_singlequotes" scheme="css" scope="q">quotes: "" "";</rendition>
<rendition xml:id="rend_doublequotes" scheme="css" scope="q">quotes: "«" "»";</rendition>
</tagsDecl>
</encodingDesc>
</teiHeader>
<text>
<body>
<entry xml:id="entry_qaxbaj" xml:lang="os" abv:completeness="incomplete">
<form xml:id="form_d4672e66" type="lemma"><orth>qaxbaj</orth><form xml:id="form_d4672e68" type="variant"><orth>kʼaxbaj</orth></form></form>
<sense xml:id="sense_d4672e71"><abv:tr xml:lang="ru">
<q>проститутка</q>
</abv:tr><abv:tr xml:lang="en">
<q>prostitute</q>
</abv:tr></sense>
<exampleGrp xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:id="exampleGrp_d4672e81">
<example xml:id="example_d4672e83">
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">jæ kast qaxbaj, æʒæskom tyng</quote>
<tr xml:lang="ru">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">взгляд у него — (взгляд) проститутки, крайне
бесстыдный</q>
</tr>
<tr xml:lang="en">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">his look is (the look of) a prostitute,
extremely shameless</q>
</tr>
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Мысост"/>
<biblScope>110</biblScope></bibl>
</example>
<example xml:id="example_d4672e106">
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">Syrdon saǧta (Xæmycy ūsæn): wæj nalat! wæj
qaxbaj! dæ x˳yzæn Nartmæ nīk˳y ʽrcydī</quote>
<tr xml:lang="ru">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">Сырдон сказал (жене Хамыца): эй, проклятая! эй,
курва! разве подобная тебе никогда не приходила к Нартам?</q>
</tr>
<tr xml:lang="en">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">Syrdon said (to Khamytss wife): hey, cursed!
hey, prostitute! Did someone like you never come to the Narts?</q>
</tr>
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_ОЭ"/>
<biblScope>I 16</biblScope></bibl>
</example>
<example xml:id="example_d4672e129">
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">æmæ dæ acy fyrt, jæ fælloj qaxbajtīmæ ḱī
baxordta, ūj k˳y ʽrcydī, wæd yn dy nard ræwæd argævstaj</quote>
<tr xml:lang="ru">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">а когда этот сын твой, растративший имение свое
с блудницами, пришел, ты заколол для него откормленного теленка</q>
</tr>
<tr xml:lang="en">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">But as soon as this thy son was come, which
hath devoured thy living with harlots, thou hast killed for him the fatted calf</q>
</tr>
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Лука"/>
<biblScope><hi rendition="#rend_italic">15</hi> 30</biblScope></bibl>
</example>
</exampleGrp>
<etym xml:lang="ru">Арабское слово, усвоенное во многие языки Кавказа: <mentioned corresp="#mentioned_d4672e237" xml:id="mentioned_d4672e158" xml:lang="ar"><lang/>
<w>qaḥba</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4672e242" xml:id="mentioned_d4672e163" xml:lang="fa"><lang/>
<w>qaḥba</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4672e247" xml:id="mentioned_d4672e168" xml:lang="trk"><lang/>
<w>qahba</w>
<note type="bibl">(<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Радлов"/>
<biblScope>II 79</biblScope></bibl>)</note></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4672e260" xml:id="mentioned_d4672e181" xml:lang="ka"><lang/>
<w>kʼaxpʼa</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4672e265" xml:id="mentioned_d4672e186" xml:lang="xmf"><lang/>
<w>kʼaxma</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4672e271" xml:id="mentioned_d4672e192" xml:lang="sva"><lang/>
<w>qaxba</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4672e276" xml:id="mentioned_d4672e197" xml:lang="av"><lang/>
<w>qax̣ba</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4672e281" xml:id="mentioned_d4672e202" xml:lang="lbe"><lang/>
<w>qqax̣ba</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4672e286" xml:id="mentioned_d4672e207" xml:lang="dar"><lang/>
<w>qex̣ba</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4672e291" xml:id="mentioned_d4672e212" xml:lang="x-vaynakh"><lang/>
<w>qax́pa</w>, <w>qæx́pæ</w></mentioned>,<mentioned corresp="#mentioned_d4672e298" xml:id="mentioned_d4672e219" xml:lang="kbd"><lang/>
<w>qax̣pä</w>
<gloss><q>проститутка</q></gloss></mentioned>. <lb/><bibl><ref type="bibl" target="#ref_MSt."/>
<biblScope>83</biblScope></bibl>.</etym>
<etym xml:lang="en">Arabic word assimilated into many languages of the Caucasus:
<mentioned corresp="#mentioned_d4672e158" xml:id="mentioned_d4672e237" xml:lang="ar"><lang/>
<w>qaḥba</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4672e163" xml:id="mentioned_d4672e242" xml:lang="fa"><lang/>
<w>qaḥba</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4672e168" xml:id="mentioned_d4672e247" xml:lang="trk"><lang/>
<w>qahba</w>
<note type="bibl">(<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Радлов"/>
<biblScope>II 79</biblScope></bibl>)</note></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4672e181" xml:id="mentioned_d4672e260" xml:lang="ka"><lang/>
<w>kʼaxpʼa</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4672e186" xml:id="mentioned_d4672e265" xml:lang="xmf"><lang/>
<w>kʼaxma</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4672e192" xml:id="mentioned_d4672e271" xml:lang="sva"><lang/>
<w>qaxba</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4672e197" xml:id="mentioned_d4672e276" xml:lang="av"><lang/>
<w>qax̣ba</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4672e202" xml:id="mentioned_d4672e281" xml:lang="lbe"><lang/>
<w>qqax̣ba</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4672e207" xml:id="mentioned_d4672e286" xml:lang="dar"><lang/>
<w>qex̣ba</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4672e212" xml:id="mentioned_d4672e291" xml:lang="x-vaynakh"><lang/>
<w>qax́pa</w>, <w>qæx́pæ</w></mentioned>,<mentioned corresp="#mentioned_d4672e219" xml:id="mentioned_d4672e298" xml:lang="kbd"><lang/>
<w>qax̣pä</w>
<gloss><q>prostitute</q></gloss></mentioned>. <lb/><bibl><ref type="bibl" target="#ref_MSt."/>
<biblScope>83</biblScope></bibl>.</etym>
</entry>
</body>
</text>
</TEI>