Abaev Dictionary: entry <hi rendition="#rend_italic">walʒæg</hi>

Translated from Russian in 2020 by Oleg Belyaev (ed.), Irina Khomchenkova, Julia Sinitsyna and Vadim Dyachkov.

Абаев, Василий Иванович. Историко-этимологический словарь осетинского языка. Т. I. A–Kʼ. М.–Л.: Наука, 1958. С. ??–??.
font-variant: italic; font-variant: small-caps; quotes: "‘" "’"; quotes: "«" "»";
walʒæg
весна spring
walʒygon
весенний spring (adj.) весной in spring
ragwalʒæg
ранняя весна early spring ранней весной in early spring
walʒygænd
яровой посев spring sowing
næ zymæg ingæn ū... næ walʒæg — ʒænæ наша зима — это могила, наша весна — рай our winter is our grave, our spring is our heaven 59 zyrnæg aīvǧ˳ydta, walʒæg ærævvaxs īs зима миновала, приблизилась весна winter has passed, spring was near 17 ralæwwyd walʒæg; bæstæ ‘zmælæg yssī наступила весна; все пришло в движение spring came; everything came into motion 27 rajǧal æj walʒæg, iʒuluj dujne, xor dær næ tavuj, zumægæn kæron — zærbatug zaruj проснулась весна, радуется (весь) (весь) мир, и солнце нас греет, зиме конец — поет ласточка spring is awoken, the (весь) (whole) world is at joy, and the sun is shining, winter is over — sings the swallow I 59—60 walʒæg ku ærcudæj, wæd sirdmartæ… ærcudæncæ babæj eci xonxi cormæ когда наступила весна, охотники пришли опять к той горе when spring came, the hunter came back to that mountain again I 96 darǧ xæxxon zymæg walʒygon bonaw nyr ærymysyn… долгую горную зиму я вспоминаю теперь, как весенний день I remember the long mountain winter as a spring day 18 adæm walʒygon k˳ystytæ kodtoj люди были заняты весенними работами the folk were busy with spring labour 124 …cʼīwtæ ʒy walʒygon alaz særībary zaræg k˳yd kænoj …чтобы птицы там каждый год весной пели песню свободы …so that every year birds would sing us there the song of freedom 35 Насколько очевидна генетическая связь с wahar- весна, настолько словообразовательная сторона ставит некоторые трудности, в общем, однако, преодолимые. Конечное -æg здесь — вторичный формант, как в zymæg зима, fæzzæg осень (см. эти слова, ср. walʒy-gænd). Основа walʒ- возводится закономерно к wārtī- из wahartī-, как balc поездка к bārtī-, xælc провизия к xwartī- и т. п. ( 572—573). Ср. также qælʒæg веселый из wi-gartī-aka-, wæmʒæg блевотина из wamtī-aka-, ср. aiwi-vantī- vomissure (Duchesne — Guillemin. Les composés de l’Avesta. Liège, 1936, стр. 86). Реконструированное wārtī- находит решающую поддержку в wartī- (wrṯyy) весна (Henning, XIV 486572). Другие иранские формы: bahār, vōr, vohōr, vihōr ( I 79, II 137), wahār весна, wōṛay, wāṛo, wōro лето, wug (wāhrt-) весна, vaŋri весной (местный падеж от vaŋhar-), vāhara- в названии весеннего месяца θura-vāhara-. əvəsor, wasāri весна странным образом созвучны доиранскому vasar-. Или из upa-sarda-, как psarlai и пр. ( 60)? Гетероклитическая индоевропейская база wesṛ- || wesn- представлена, далее, в vasanta, vesna, весна, vāsara лето, pavasaris весна, vār, ver, ἔαρ, garun весна. — Ср. særd, fæzzæg, zymæg. The genetic connection to wahar- spring is as obvious as difficult the derivational side of this equation is. But this difficulties can be overcome. The final -æg here is a secondary formant, like in zymæg winter, fæzzæg autumn (see these words, cf. walʒy-gænd). The stem walʒ- in a regular way goes back to wārtī- from wahartī-, like balc journey to bārtī-, xælc supplies to xwartī- etc. ( 572—573). Cf. also qælʒæg funny from wi-gartī-aka-, wæmʒæg vomit from wamtī-aka-, cf. aiwi-vantī- vomissure (Duchesne — Guillemin. Les composés de l’Avesta. Liège, 1936, p. 86). The reconstructed wārtī- gains strong support from wartī- (wrṯyy) spring (Henning, XIV 486572). Other Iranic forms include: bahār, vōr, vohōr, vihōr ( I 79, II 137), wahār spring, wōṛay, wāṛo, wōro summer, wug (wāhrt-) spring, vaŋri in spring (locative case form of vaŋhar-), vāhara- in the name of the spring month θura-vāhara-. əvəsor, wasāri spring sound strangely similar to Pre-Iranian vasar-. Or do they come from upa-sarda-, like psarlai etc. ( 60)? The heteroclitcal Indo-European stem wesṛ- || wesn- is further present in vasanta, vesna, spring, vāsara summer, pavasaris spring, vār, ver, ἔαρ, garun spring. — Cf. særd, fæzzæg, zymæg.