Abaev Dictionary: entry <hi rendition="#rend_italic">nyvond</hi>

Translated from Russian in 2020 by Oleg Belyaev (ed.), Irina Khomchenkova, Julia Sinitsyna and Vadim Dyachkov.

Абаев, Василий Иванович. Историко-этимологический словарь осетинского языка. Т. I. A–Kʼ. М.–Л.: Наука, 1958. С. ??–??.
font-variant: italic; font-variant: small-caps; quotes: "‘" "’"; quotes: "«" "»";
nyvond
nivond
жертва sacrifice
nyvondag
предназначенное для жертвоприношения животное sacrificial animal
nyvond kænyn
предназначать в жертву to sacrifice приносить в жертву to give as a sacrifice
aly k˳yvdy dær nyvond ærgævdync: gal, wænyg, qūg, fyr æmæ wærykk; x˳y æmæ sæǧ næ nyvond kænync; mærǧtæj ærmæst æxsīnæg nyvond kænync; æǧdaw īs, īsḱī k˳y færynḱyn wa kænæ k˳y fæwyngæǵy wa, ūj tyxxæj nyvond kæny ravzargæ fos; nyvond babæddync xæʒary æmæ jæm xorz zīlync; ūmæj nīcy kūsync на каждом кувде (молитвенном пиршестве) закалывают жертву: быка, бычка, корову, барана и ягненка; свинью и козу не приносят в жертву; из птиц приносят в жертву только голубя; есть обычай, если кто захворает или окажется в трудном положении, то ради этого он выделяет для жертвоприношения отборную скотину; (намеченное в) жертву (животное) держат на привязи дома и хорошо его откармливают, его не употребляют ни для какой работы at each kuvd (prayer feast) a sacrifice is slaughtered: an ox, a bull, a cow, a ram and a lamb; pigs and goats are not sacrificed; of birds, only doves are sacrificed; there is a custom, if someone gets ill or finds himself in a difficult situation, then for this, he chooses wally cattle for sacrifice; the (chosen as) sacrifice (animal) is kept on a leash at home and well fed, it is not used for any work 204—206 fækodton nyvændtæ, — mæ k˳yvd myn X˳ycaw næ īsy я приносил жертвы, (но) Бог не принимает мою молитву I made sacrifices (but) God does not accept my prayer 61 nyvond wæryḱḱy ærgævdyny aǧommæ cæxxæj arævdawync жертвенного ягненка перед закалыванием балуют солью the sacrificial lamb is pampered with salt before being slaughtered 1961 VIII 65 ʒwaraw myn nybbastoj nyvondæn wærykk мне, как божеству, посвятили в жертву ягненка they sacrificed a lamb to me as a deity 79 alʼ az ūrs gal nyvond k˳y nybbastat, wæd X˳ycawy ʒwar dær barūxcæsgom æmæ mæm læǧzæj rakast когда вы обещали (приносить) в жертву каждый год белого быка, то лицо божества просветлело и он милостиво взглянул на меня when you promised a white bull every year (as a sacrifice), the face of the deity brightened up and he graciously looked at me 180 ærtæmæjʒyd qūlon sænykk ysnyvond kænūt dælīmontæn трехмесячного пестрого козленка принесите в жертву бесам sacrifice a three-month-old motley goat to demons 41 jæxī nyvondæn ærxasta он принес себя в жертву he sacrificed himself 1959 I 35 dæ sær īw xæss ræstʒīnadyl nyvondæn приноси свою голову в жертву за правду sacrifice your head for the truth 1961 II 9 весьма употребительно в ласкательных выражениях: very common in hypocoristic expressions: nyvond fæwon да буду я твоей жертвой let me be your victim feston din nivond id. id. 103 ср. qurbānat šavam с тем же значением (cf. qurbānat šavam with the same meaning) nyvond ærbawæm id. id. 40 mæ ūd dæ nyvond моя душа (да будет) твоей жертвой (let) my soul be your victim 36 mæ od in fæwwa nivond (Xucawæn) id. id. 101 næbal erun fædgi adæ, kuvd, mijnasæ ma nivond не получаю больше приятных приношений, молитв, пиршества и жертвы I receive no longer pleasant offerings, prayers, feasts and sacrifices brownieʼs complaint; 25 …æ kond, æ windæn næ adtæj wæxæn ǧolon gal; ænæcud kizguttæ æma næwæg kinʒitæ sæ zældagæ kʼoxmærzæntæ æ raxes siwæbæl babastoncæ, sæ suǧzærīnæ kʼoxdaræntæ ba in æ quri babastoncæ: max æj nivond kænæn aci ræsuǧd fons Alaurdijæn (там был) пестрый бык, которому не было равного по сложению и виду; незамужние девы и молодые невестки привязали к его правому рогу свои шелковые платки, привязали ему на шею свои золотые кольца: мы приносим в жертву это красивое животное (божеству) Алаурди there was a motley bull (there), which was without equal in build and appearance; unmarried maidens and young daughters-in-law tied their silk scarves to his right horn, tied their golden rings around his neck: we sacrifice this beautiful animal (to the deity) Alaurdy 72 ūrs wærykk dyn nyvondag… syzǧærīn bazyrǵyn rūxs Alardy белый ягненок предназначен тебе в жертву, золотой крылатый светлый Аларды the white lamb is destined for you as a sacrifice, the golden winged bright Alardy I 102 По некоторым сведениям, в старину жертвенное животное подвергали сожжению: According to some reports, in the old days, the sacrificial animal was burned: fydæltæj aftæ feq˳yston æmæ, dam, nezaman nyvond byntondær sūʒgæ kodtoj от предков я слышал, что, говорят, в древности жертву вовсе сжигали I heard from my ancestors that, as they say, in ancient times the sacrifice was completely burned E. Baranovaʼs recording from Cherchesov, resident of the Alagir Canyon, 120 years old Восходит к ni-banda-, от band- вязать (см. ): посвятить животное божеству значило связать его как в буквальном (см. выше), так и в переносном смысле; отсюда выражение nyvond nybbæddyn обещать животное в жертву, буквально связать: Wastyrǵijæn nyvond nybbastoj обещали (связали) (животное) в жертву Уастырджи. Ср. band залог, заклад, клятва, договор, niβand (nβʼnt) обещанное, буквально связанное (Лившиц, Сов. этногр. 1960 V 79, 90), bandha- Pfand, pasu-bandha- Tieropfer (), nibandha- связывание. Для семантики ср. также сорани dabästä баран, предназначенный для жертвоприношения. Goes back to ni-banda-, from band- bind (cf. ): to dedicating an animal to a deity meant binding it both literally (see above) and figuratively; hence the expression nyvond nybbæddyn promise an animal sacrifice, literally tie: Wastyrǵijæn nyvond nybbastoj promised (tied) (the animal) as a sacrifice to Wastyrdji. Cf. band bail, pledge, oath, treaty, niβand (nβʼnt) promised, literally tied (Livshits, Sovetskaja etnografija [Soviet Ethnography] 1960 V 79, 90), bandha- Pfand, pasu-bandha- Tieropfer (), nibandha- binding. Semantically, see also dabästä ram destined for sacrifice.