Abaev Dictionary: entry <hi rendition="#rend_italic">nywærdyn</hi>

Translated from Russian in 2020 by Oleg Belyaev (ed.), Irina Khomchenkova, Julia Sinitsyna and Vadim Dyachkov.

Абаев, Василий Иванович. Историко-этимологический словарь осетинского языка. Т. I. A–Kʼ. М.–Л.: Наука, 1958. С. ??–??.
font-variant: italic; font-variant: small-caps; quotes: "‘" "’"; quotes: "«" "»";
nywærdynnordynnywærstnorst
niwærdunniwarst
кутать wrap укутывать wrap up закутывать envelop
zyng (art) nywærdyn
кутать вечером огонь в золу, чтобы он до утра не угас wrap fire into ashes in the evening, so that it does not die out until the morning (обязанность девушки, невестки) (duty of a girl, daughter-in-law)
ūrs nymætty banywærstoj særtæ закутали головы в белый войлок wrapped their heads in white felt 240 lystænmæ sæ xasta mad jæ qæbūlty, ædærsgæ sæ nworsta aly byzǧ˳yrty мать переносила своих деток на подстилку, старательно кутала их во всякое тряпье the mother carried her children to the bedding, diligently wrapped them in rags of all sorts 46 Axmæt… sæ jæ qæbysy anord-anord kodta Ахмат их (детей) кутал в своих объятиях Akhmat wrapped them (children) in his arms 39 ḱynʒ, xærz næwæg ḱynʒ art ærnywærsta невестка, совсем молодая невестка прикрыла (золой) огонь the daughter-in-law, a very young daughter-in-law, covered the fire (with ashes) 145 wæj, nana, de ʽxsæv artnywærdæg, dæ rajsom artgænæg dyn xæssgæ о мать, мы уводим (твою дочь), которая тебе ночью кутала огонь, а утром разжигала огонь oh mother, we are taking away (your daughter), who wrapped the fire for you at night, and kindled the fire in the morning from a wedding song; II 272 ma jæ syqal kæn! — ma tærs, nwærdgæ jæ kænyn не разбуди его (ребенка)! — не бойся, я кутаю его donʼt wake him (the child)! — don’t be afraid, Iʼll wrap him up 1956 III 5 Agundæ-ræsuǧd fæjjawi xætæl… qanʒalgun kiri arf ninniwærduj краса-Агунда пастушескую свирель в пружинный сундук глубоко прячет beautiful Agunda hides the shepherdʼs pipe deeply in a chest with springs 51121—123 tʼæriǧosæn æ ew farsærdigæj sumax ninniwærdetæ (fætkʼuj ærdæg), īnnæ farsærdigæj ba ʽj æz ninniwærdʒænæn с одной стороны очага вы заройте (половину яблока), с другой же стороны я зарою on one side of the hearth you bury (half an apple), on the other side I will bury 44 Восходит к ni-wart-, сращению преверба ni- с основой wart- ( wert) вертеть, которая распознается также в wærdyn валять (войлок), æwwærdyn (← haw-wart-) мять, массировать, wærdon (← wartana) арба. Ср. navardīdan свертывать, складывать, скручивать, свивать, (с другим превербом) sam-vart- завертывать, кутать (формально соответствует ос. , но по значению ближе к nywærdyn). Benveniste ( 87) сопоставляет также (из иран.) nuartʼan (← ni-vartana) покрывало (шатра). — См. , . Goes back to ni-wart-, fusion of the preverb ni- with the stem wart- ( wert) spin, which is also recognized in wærdyn to felt, æwwærdyn (← haw-wart-) crumple, massage, wærdon (← wartana) arba. Cf. navardīdan roll, fold, twist, swaddle, (with another preverb) sam-vart- wrap, wrap up (formally corresponds to Ossetic but is semantically closer to nywærdyn). Benveniste ( 87) also compares (from Iranian) nuartʼan (← ni-vartana) coverlet (of tent). — Cf. , .