Abaev Dictionary: entry <hi rendition="#rend_italic">ryxyn</hi>

Translated from Russian in 2020 by Oleg Belyaev (ed.), Irina Khomchenkova, Julia Sinitsyna and Vadim Dyachkov.

Абаев, Василий Иванович. Историко-этимологический словарь осетинского языка. Т. I. A–Kʼ. М.–Л.: Наука, 1958. С. ??–??.
font-variant: italic; font-variant: small-caps; quotes: "‘" "’"; quotes: "«" "»";
ryxyn
ruxun
реветь roar ; обычно о самцах оленя в период течки; применяется также к медведю, быку и даже человеку; usually about male deer during estrus time; applies also to a bear, a bull, and even a man отсюда see also
ryxæny mæiærxæny mæj
nyrxæny mæj
ruxæni mæjæ
месяц рева оленей deer roaring month т. е. i.e. сентябрь September
Gabic ew bon cawæni racudæj…; kæsuj, æma i sædsugon sag æ siwtæj bælæsti cængtæ burojnæ kængæ, ruxgæ ærbacæwuj Габиц однажды пошел на охоту; смотрит, и (вот) подходит, ломая в щепья своими рогами ветви деревьев, издавая рев, сторогий олень Gabits once went hunting; he is looking, and here a deer with a hundred horns approaches, breaking branches of trees into splinters with its horns, roaring II 306 boǧ… sabūxta…; jæ særyl bærzond ysxæcyd, nywwyǧta iæ æmæ nyrryxyd бугай заволновался, высоко поднял голову, потряс ею и заревел the bull became agitated, raised his head high, shook it and roared 1957 IV 65 k˳yrtæj sæ īw, ūrsʒyx wæjyg, bacyd fændaǵy byl læbyrdmæ æmæ futtytæ kængæ arsaw ryxy один из молодых быков, беломордый великан, подошел к обрыву у края дороги и, фыркая, ревет, как медведь one of the young bulls, a white-faced giant, came up to a cliff at the edge of the road and, snorting, is roaring like a bear 1957 III 24 Totyraž nyqqærzyd, Totyraž nyrryxyd; bazydta wajtaǧt jæ ūdy ænamond Тотрадз застонал, Тотрадз заревел; понял он тотчас свое несчастье Totradz groaned, Totradz roared; he immediately realized his misfortune II 159 Pepe! — nyrryxydī ma Buri Пепе! — заревел еще Бури Pepe! — Buri roared again III 115 Восходит к ruk(h)- реветь. Многочисленные соответствия в славянских, балтийских и германских-языках: rȗk рев оленя в период течки, rykati, рыкать реветь, рычать, рюхать (сиб.) = ржать (об олене) ( IV 123), реветь, хрюкать, рохатъ храпеть, хрюкать, rūkti, rùkt реветь, rūhin рев, rohōn реветь, röcheln реветь, ржать, хрюкать. Основа ruk-, rukh- содержит звукоподражательный корень reu-, ru-, который распознается в ruvati, rauti ревет, ruti, rjuti, реветь и пр. ( 867–868). — В славянском, как в осетинском, глагол применяется специально к реву оленей в период течки и используется для наименования месяца (сентября): рюень, ревун, за-рев; см. об этом под . Traces back to ruk(h)- roar. Numerous correspondences in Slavic, Baltic and Germanic languages: rȗk deer roaring during estrus time, rykati, rykatʼ roar, growl, rjuxatʼ (Siberian) = neigh (about a deer)( IV 123), roar, grunt, roxatʼ snore, oink, rūkti, rùkt roar, rūhin roaring, rohōn roar, röcheln roar, neigh, oink. The stem ruk-, rukh- contains an onomatopoeic root reu-, ru-, which is recognized in ruvati, rauti it is roaring, ruti, rjuti, revetʼ etc. ( 867–868). — In Slavic, as in Ossetic, the verb is applied specifically to the roar of deer during estrus time and is used to name the month (September): rujenъ, revunъ, za-rev; see about it under .