Abaev Dictionary: entry <hi rendition="#rend_italic">xorʒen</hi>

Translated from Russian in 2020 by Oleg Belyaev (ed.), Irina Khomchenkova, Julia Sinitsyna and Vadim Dyachkov.

Абаев, Василий Иванович. Историко-этимологический словарь осетинского языка. Т. I. A–Kʼ. М.–Л.: Наука, 1958. С. ??–??.
font-variant: italic; font-variant: small-caps; quotes: "‘" "’"; quotes: "«" "»";
xorʒen
xurʒin
переметная сума saddlebag хурджин khurjin sæværdta Wyryzmæg jæ xorʒentæ bæxyl наложил Урызмаг свои хурджины на лошадь Uryzmag put his saddlebags on the horse 1975 VIII 16 ældar dywwæ syvællony xorʒenty mīdæg bæxyl jæ fæsarc axasta wæjmæ князь двух (крестьянских) детей в хурджинах на лошади за седлом увез на продажу the prince took away two (peasant) children in saddlebags on a horse behind a saddle and took them for sale 24 Aka xorʒentæ fæsari ærbasta sarǧy gopmæ Ака привязал хурджины за седлом к седельной луке Aka tied the saddlebags behind the saddle to the saddle pommel 156 raxæss xorʒentæ! принеси хурджины! bring the saddlebags! 107 cyppar xorʒeny cæsty syǧzærīnæj bajʒag kodtoj четыре мешочка (глаза) хурджинов наполнили золотом four pouches (eyes) of the saddlebags were filled with gold II 91 ma xæssūt wemæ nædær syǧzærīn, nædær ævzīst..., nædær xorʒentæ fændagmæ не берите с собой ни золота, ни серебра..., ни сумы на дорогу provide neither gold, nor silver, nor brass in your purses 10 9—10 Aslænbeg æ duvazon gurʒiag xurʒintæ rajxaldta Асланбег развязал свои двусумные грузинские хурджины Aslanbeg unleashed his double Georgian saddlebags 1949 II 29 ...æ sær in rakʼwæridæ æma ʽj æ fæcabærcæ xurʒini racævidæ ...он отрубал (у преследователей) головы и бросал их в хурджин за седлом ...he cut off the heads (of the pursuers) and threw them into the saddlebag behind his saddle 11 Из xurǰīn (от xurǰ-) grand bissac, grosser Sattelsack, der zu beiden Seiten des Tieres berabbängt ( I 405). Сюда же xūrǯyn ( 163), xurǯini, ax́˳ərǯən, x́˳əržən ( II 114), xurǯ ( VII 954), xxuržin (Хайдаков. Лак.-русск. сл. М., 1962, стр. 279стр. 279), xuržin (Лезг.-русск. сл. М., 1966, стр. 350стр. 350), а также аналогичные слова в других языках Кавказа, (говор терских казаков) хуржин. — Соотношение гласных между пронским и дигорским (o | u, e | i) обратное тому, какого следовало ожидать. Эта аномалия наблюдается в некоторых заимствованных словах, например kærdo kærttu груша, xorasan xurasan цитварное семя и др. В переводе Евангелия Ялгузидзе (южноиронский говор) мы находим xurʒin, как в дигорском ( 6 8; 22 35). II 79; 10. — 133; 161. From xurǰīn (from xurǰ-) grand bissac, grosser Sattelsack, der zu beiden Seiten des Tieres berabbängt ( I 405). Here also xūrǯyn ( 163), xurǯini, ax́˳ərǯən, x́˳əržən ( II 114), xurǯ ( VII 954), xxuržin (Xajdakov. Lak.-russk. sl. [Lak-Russian dictionary]. Moscow, 1962, стр. 279p. 279), xuržin (Lezg.-russk. sl. [Lezgi-Russian dictionary]. Moscow, 1966, стр. 350p. 350), as well as similar words in other languages of the Caucasus, (dialect of the Terek Cossacks) xuržin. — Vowel correspondences between Pron and Digor (o | u, e | i) is the opposite of what should be expected. This anomaly is seen in some borrowed words, e. g. kærdo kærttu pear, xorasan xurasan wormseed etc. In the translation of the Gospel by Yalguzidze (South Iron variety), we find xurʒin, like in Digor ( 6 8; 22 35). II 79; 10. — 133; 161.