68 lines
No EOL
8 KiB
XML
68 lines
No EOL
8 KiB
XML
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:abv="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
|
||
<teiHeader>
|
||
<fileDesc>
|
||
<titleStmt>
|
||
<title>Abaev Dictionary: entry <hi rendition="#rend_italic">buwat</hi></title>
|
||
</titleStmt>
|
||
<publicationStmt xml:base="../pubstmt.xml"><p>Translated from Russian in 2020 by Oleg Belyaev (ed.), Irina Khomchenkova, Julia
|
||
Sinitsyna and Vadim Dyachkov.</p></publicationStmt>
|
||
<sourceDesc>
|
||
<bibl xml:lang="ru"><author>Абаев, Василий Иванович</author>.
|
||
<title>Историко-этимологический словарь осетинского языка</title>. Т.
|
||
<biblScope unit="volume">I</biblScope>. A–Kʼ. <pubPlace>М.–Л.</pubPlace>:
|
||
<publisher>Наука</publisher>, <date>1958</date>. С. <biblScope unit="page">??–??</biblScope>.</bibl>
|
||
</sourceDesc>
|
||
</fileDesc>
|
||
<encodingDesc xml:base="../encodingdesc.xml">
|
||
<tagsDecl>
|
||
<rendition xml:id="rend_italic" scheme="css">font-variant: italic;</rendition>
|
||
<rendition xml:id="rend_smallcaps" scheme="css">font-variant: small-caps;</rendition>
|
||
<rendition xml:id="rend_singlequotes" scheme="css" scope="q">quotes: "‘" "’";</rendition>
|
||
<rendition xml:id="rend_doublequotes" scheme="css" scope="q">quotes: "«" "»";</rendition>
|
||
</tagsDecl>
|
||
</encodingDesc>
|
||
</teiHeader>
|
||
<text>
|
||
<body>
|
||
<entry xml:id="entry_buwat" xml:lang="os">
|
||
<form xml:id="form_d4387e66" type="lemma"><orth>buwat</orth></form>
|
||
<sense xml:id="sense_d4387e69"><abv:tr xml:lang="ru">
|
||
<q>место</q>
|
||
</abv:tr><abv:tr xml:lang="en">
|
||
<q>place</q>
|
||
</abv:tr></sense>
|
||
<etym xml:lang="ru">Обе формы, <hi rendition="#rend_italic">buwat</hi> и <ref type="xr" target="#entry_bynat"/>,
|
||
получились из *<hi rendition="#rend_italic">byn</hi>-<hi rendition="#rend_italic">wat</hi> | <hi rendition="#rend_italic">bun</hi>-<hi rendition="#rend_italic">wat</hi>, собственно „нижнее (<hi rendition="#rend_italic">bun</hi>)
|
||
место (<ref type="xr" target="#entry_wat"/>). В одном случае выпал носовой
|
||
(<hi rendition="#rend_italic">bunwat</hi> → <hi rendition="#rend_italic">buwat</hi>), как в <ref type="xr" target="#entry_kwaʒæn"/> (из
|
||
<hi rendition="#rend_italic">komwaʒæn</hi>) ‘разговенье’ или в <hi rendition="#rend_italic">stawat</hi> (отложилось в балкарском) из
|
||
*<hi rendition="#rend_italic">stanwat</hi>, см. <ref type="xr" target="#entry_7stonwat"/> ‘загон’, в другом
|
||
полугласный <hi rendition="#rend_italic">w</hi> (<hi rendition="#rend_italic">bynwat</hi> → <hi rendition="#rend_italic">bynat</hi>), как в <ref type="xr" target="#entry_fadat"/> (из <hi rendition="#rend_italic">fadwat</hi>) ‘возможность’ и др. Вариант
|
||
<hi rendition="#rend_italic">buwat</hi> в форме <hi rendition="#rend_italic">bawat, bavat, buvat</hi> обильно отложился в балкарской
|
||
топонимике: <mentioned corresp="#mentioned_d4387e158" xml:id="mentioned_d4387e92" xml:lang="krc-x-balkar"><lang/>
|
||
<w>Nal-bawat</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4387e163" xml:id="mentioned_d4387e97" xml:lang="krc-x-balkar"><w>Ʒel-bawat</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4387e166" xml:id="mentioned_d4387e100" xml:lang="krc-x-balkar"><w>Sas-bawat</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4387e169" xml:id="mentioned_d4387e103" xml:lang="krc-x-balkar"><w>Xunux-bawat</w></mentioned> и другие названия урочищ (<bibl><ref type="bibl" target="#ref_ОЯФ_I"/><biblScope>284</biblScope></bibl>).
|
||
Вероятно, из осетинского же идет <mentioned corresp="#mentioned_d4387e176" xml:id="mentioned_d4387e110" xml:lang="inh"><lang/>
|
||
<w>buott</w>
|
||
<gloss><q>футляр</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4387e185" xml:id="mentioned_d4387e119" xml:lang="inh"><w/>
|
||
<gloss><q>ножны</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4387e191" xml:id="mentioned_d4387e125" xml:lang="inh"><w/>
|
||
<gloss><q>переплет</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4387e197" xml:id="mentioned_d4387e131" xml:lang="inh"><w/>
|
||
<gloss><q>конверт</q></gloss></mentioned> (<bibl><author>Генко</author><ref type="bibl" target="#ref_ЗКВ"/><biblScope>V 719</biblScope></bibl>). Ср.
|
||
<ref type="xr" target="#entry_bynat"/>.</etym>
|
||
<etym xml:lang="en">Both forms, <hi rendition="#rend_italic">buwat</hi> and <ref type="xr" target="#entry_bynat"/>, are derivated from *<hi rendition="#rend_italic">byn</hi>-<hi rendition="#rend_italic">wat</hi> | <hi rendition="#rend_italic">bun</hi>-<hi rendition="#rend_italic">wat</hi>, in fact "lower
|
||
(<hi rendition="#rend_italic">bun</hi>) place (<ref type="xr" target="#entry_wat"/>)". In one case a nazal
|
||
consonant has been lost (<hi rendition="#rend_italic">bunwat</hi> → <hi rendition="#rend_italic">buwat</hi>), like in <ref type="xr" target="#entry_kwaʒæn"/> (from <hi rendition="#rend_italic">komwaʒæn</hi>) ‘first meal after fast’ or in
|
||
<hi rendition="#rend_italic">stawat</hi> (found in Balkar) from *<hi rendition="#rend_italic">stanwat</hi>, see <ref type="xr" target="#entry_7stonwat"/> ‘fold’, in the other case a semi-vowel <hi rendition="#rend_italic">w</hi> has
|
||
been lost (<hi rendition="#rend_italic">bynwat</hi> → <hi rendition="#rend_italic">bynat</hi>), like in <ref type="xr" target="#entry_fadat"/> (from <hi rendition="#rend_italic">fadwat</hi>) ‘possibility’ etc. The variant <hi rendition="#rend_italic">buwat</hi> in the forms
|
||
<hi rendition="#rend_italic">bawat, bavat, buvat</hi> is widespread in Balkar toponyms: <mentioned corresp="#mentioned_d4387e92" xml:id="mentioned_d4387e158" xml:lang="krc-x-balkar"><lang/>
|
||
<w>Nal-bawat</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4387e97" xml:id="mentioned_d4387e163" xml:lang="krc-x-balkar"><w>Ʒel-bawat</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4387e100" xml:id="mentioned_d4387e166" xml:lang="krc-x-balkar"><w>Sas-bawat</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4387e103" xml:id="mentioned_d4387e169" xml:lang="krc-x-balkar"><w>Xunux-bawat</w></mentioned> and other mountain areas' names
|
||
(<bibl><ref type="bibl" target="#ref_ОЯФ_I"/><biblScope>284</biblScope></bibl>). Probably, <mentioned corresp="#mentioned_d4387e110" xml:id="mentioned_d4387e176" xml:lang="inh"><lang/>
|
||
<w>buott</w>
|
||
<gloss><q>case</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4387e119" xml:id="mentioned_d4387e185" xml:lang="inh"><w/>
|
||
<gloss><q>sheath</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4387e125" xml:id="mentioned_d4387e191" xml:lang="inh"><w/>
|
||
<gloss><q>cover</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4387e131" xml:id="mentioned_d4387e197" xml:lang="inh"><w/>
|
||
<gloss><q>envelope</q></gloss></mentioned> (<bibl><author>Генко</author><ref type="bibl" target="#ref_ЗКВ"/><biblScope>V 719</biblScope></bibl>)
|
||
comes from Ossetic. Cf. <ref type="xr" target="#entry_bynat"/>.</etym>
|
||
</entry>
|
||
</body>
|
||
</text>
|
||
</TEI> |