464 lines
No EOL
37 KiB
XML
464 lines
No EOL
37 KiB
XML
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:abv="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
|
||
<teiHeader>
|
||
<fileDesc>
|
||
<titleStmt>
|
||
<title>Abaev Dictionary: entry <hi rendition="#rend_italic">næwæg</hi></title>
|
||
</titleStmt>
|
||
<publicationStmt xml:base="../pubstmt.xml"><p>Translated from Russian in 2020 by Oleg Belyaev (ed.), Irina Khomchenkova, Julia
|
||
Sinitsyna and Vadim Dyachkov.</p></publicationStmt>
|
||
<sourceDesc>
|
||
<bibl xml:lang="ru"><author>Абаев, Василий Иванович</author>.
|
||
<title>Историко-этимологический словарь осетинского языка</title>. Т. <biblScope unit="volume">I</biblScope>. A–Kʼ. <pubPlace>М.–Л.</pubPlace>:
|
||
<publisher>Наука</publisher>, <date>1958</date>. С. <biblScope unit="page">??–??</biblScope>.</bibl>
|
||
</sourceDesc>
|
||
</fileDesc>
|
||
<encodingDesc xml:base="../encodingdesc.xml">
|
||
<tagsDecl>
|
||
<rendition xml:id="rend_italic" scheme="css">font-variant: italic;</rendition>
|
||
<rendition xml:id="rend_smallcaps" scheme="css">font-variant: small-caps;</rendition>
|
||
<rendition xml:id="rend_singlequotes" scheme="css" scope="q">quotes: "‘" "’";</rendition>
|
||
<rendition xml:id="rend_doublequotes" scheme="css" scope="q">quotes: "«" "»";</rendition>
|
||
</tagsDecl>
|
||
</encodingDesc>
|
||
</teiHeader>
|
||
<text>
|
||
<body>
|
||
<entry xml:id="entry_næwæg" xml:lang="os" abv:completeness="english-questions">
|
||
<form xml:id="form_d4811e66" type="lemma"><orth>næwæg</orth></form>
|
||
<sense xml:id="sense_d4811e69"><abv:tr xml:lang="ru">
|
||
<q>новый</q>
|
||
</abv:tr><abv:tr xml:lang="en">
|
||
<q>new</q>
|
||
</abv:tr><note xml:lang="ru" type="comment">; употребительны также стяженные формы и.
|
||
<w>nōg</w>, <w>nwōg</w></note><note xml:lang="en" type="comment">; also contracted
|
||
forms: <w>nōg</w>, <w>nwōg</w></note></sense>
|
||
<re xml:id="re_d4811e89">
|
||
<form xml:id="form_d4811e91" type="lemma"><orth>nōgæj</orth><form xml:id="form_d4811e93" type="variant"><orth>næwægæj</orth></form></form>
|
||
<sense xml:id="sense_d4811e96"><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">снова</q>
|
||
</tr><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">again</q>
|
||
</tr></sense>
|
||
</re>
|
||
<re xml:id="re_d4811e109" xml:lang="os-x-iron">
|
||
<form xml:id="form_d4811e111" type="lemma"><usg><lang/></usg><orth>nōǵy</orth></form>
|
||
<sense xml:id="sense_d4811e116"><sense xml:id="sense_d4811e117"><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">еще</q>
|
||
</tr><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">more</q>
|
||
</tr></sense><sense xml:id="sense_d4811e128"><abv:tr xml:lang="ru">
|
||
<q>снова</q>
|
||
</abv:tr><abv:tr xml:lang="en">
|
||
<q>again</q>
|
||
</abv:tr></sense><sense xml:id="sense_d4811e137"><abv:tr xml:lang="ru">
|
||
<q>опять</q>
|
||
</abv:tr><abv:tr xml:lang="en">
|
||
<q>once again</q>
|
||
</abv:tr></sense></sense>
|
||
</re>
|
||
<re xml:id="re_d4811e148">
|
||
<form xml:id="form_d4811e150" type="lemma"><orth>nōǵydær</orth></form>
|
||
<sense xml:id="sense_d4811e153">id.</sense>
|
||
</re>
|
||
<re xml:id="re_d4811e157">
|
||
<form xml:id="form_d4811e160" type="lemma"><orth>nōg kænyn</orth></form>
|
||
<sense xml:id="sense_d4811e162"><sense xml:id="sense_d4811e163"><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">возобновлять</q>
|
||
</tr><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">renew</q>
|
||
</tr></sense><sense xml:id="sense_d4811e174"><abv:tr xml:lang="ru">
|
||
<q>обновлять</q>
|
||
</abv:tr><abv:tr xml:lang="en">
|
||
<q>renovate</q>
|
||
</abv:tr></sense></sense>
|
||
</re>
|
||
<note xml:lang="ru" type="comment">; ант. <ref type="xr" target="#entry_zærond"/></note>
|
||
<note xml:lang="en" type="comment">; ant. <ref type="xr" target="#entry_zærond"/></note>
|
||
<exampleGrp xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:id="exampleGrp_d4811e194">
|
||
<example xml:id="example_d4811e195">
|
||
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">fæcæwync wæm <oRef>næwæg</oRef> bontæ</quote>
|
||
<tr xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">идут к вам новые дни (= <q>дни Нового
|
||
года</q>)</q>
|
||
</tr>
|
||
<tr xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">new days (= <q>new year days</q> are coming to
|
||
you)</q>
|
||
</tr>
|
||
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Коста"/>
|
||
<biblScope>109</biblScope></bibl>
|
||
</example>
|
||
<example xml:id="example_d4811e224">
|
||
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">abon <oRef>næwæg</oRef> az ærcydī</quote>
|
||
<tr xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">сегодня наступил Новый год</q>
|
||
</tr>
|
||
<tr xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">today is the new year</q>
|
||
</tr>
|
||
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Коста"/>
|
||
<biblScope>236</biblScope></bibl>
|
||
</example>
|
||
<example xml:id="example_d4811e249">
|
||
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">avd fæltæry syn sæ ʒawmatæ
|
||
<oRef>næwægæj</oRef>
|
||
<oRef>næwægmæ</oRef> ærdavy</quote>
|
||
<tr xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">семь смен одежды от новой к новой она им
|
||
приносит</q>
|
||
</tr>
|
||
<tr xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">she brings them seven changes of clothes from
|
||
new to new</q>
|
||
</tr>
|
||
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_ОЭп."/>
|
||
<biblScope>35</biblScope></bibl>
|
||
</example>
|
||
<example xml:id="example_d4811e276">
|
||
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><oRef>nwōg</oRef> carm ærzadīs Mukarajæn jæ
|
||
særyl, æmæ ægasæj bazzadī</quote>
|
||
<tr xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">новая кожа наросла на голове у Мукара, и он
|
||
остался жив</q>
|
||
</tr>
|
||
<tr xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">new skin grew on Mukarʼs head, and he remained
|
||
alive</q>
|
||
</tr>
|
||
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_ОЭ"/>
|
||
<biblScope>I 36</biblScope></bibl>
|
||
</example>
|
||
<example xml:id="example_d4811e300">
|
||
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">mæ zærond k˳yræt <oRef>næwægæj</oRef>
|
||
raīvton</quote>
|
||
<tr xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">я сменил старый бешмет на новый</q>
|
||
</tr>
|
||
<tr xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">I changed the old beshmet to a new one</q>
|
||
</tr>
|
||
</example>
|
||
<example xml:id="example_d4811e321" xml:lang="os-x-digor">
|
||
<usg xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><lang/></usg>
|
||
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">zarun ǧær æma fænduri caǧd
|
||
<oRef>næwægæj</oRef> iscudæncæ</quote>
|
||
<tr xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">звуки пения и игры на фандуре снова
|
||
раздались</q>
|
||
</tr>
|
||
<tr xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">the sounds of singing and playing the fandur
|
||
were heard</q>
|
||
</tr>
|
||
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Iræf"/>
|
||
<biblScope>120</biblScope></bibl>
|
||
</example>
|
||
<example xml:id="example_d4811e349" xml:lang="os-x-digor">
|
||
<usg xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><lang/></usg>
|
||
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">Kurdalægon dær babæj (læʒæg)
|
||
<oRef>næwægæj</oRef> kænun bajdædta</quote>
|
||
<tr xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">Курдалагон опять взялся за изготовление
|
||
(палки)</q>
|
||
</tr>
|
||
<tr xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">Kurdalagon started manufacturing (sticks)
|
||
again</q>
|
||
</tr>
|
||
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Диг._сказ."/>
|
||
<biblScope>16</biblScope></bibl>
|
||
</example>
|
||
<example xml:id="example_d4811e377" xml:lang="os-x-digor">
|
||
<usg xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><lang/></usg>
|
||
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">tawæræqgænæg Totaj… æ lolæ
|
||
<oRef>næwægæj</oRef> isasuǧta</quote>
|
||
<tr xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">рассказчик Тотай снова зажег свою трубку</q>
|
||
</tr>
|
||
<tr xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">the narrator Totai lit his pipe again</q>
|
||
</tr>
|
||
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_MD"/>
|
||
<biblScope>1956 VII 55</biblScope></bibl>
|
||
</example>
|
||
<example xml:id="example_d4811e405" xml:lang="os-x-digor">
|
||
<usg xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><lang/></usg>
|
||
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><oRef>næwægæj</oRef> babæj wæd
|
||
iʒuluncæ</quote>
|
||
<tr xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">и снова они веселятся (пируют)</q>
|
||
</tr>
|
||
<tr xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">and again they have fun (feast)</q>
|
||
</tr>
|
||
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_ОЭп."/>
|
||
<biblScope>63<hi rendition="#rend_subscript">366</hi></biblScope></bibl>
|
||
</example>
|
||
<example xml:id="example_d4811e435">
|
||
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">aly xatt q˳yddag <oRef>ysnōg</oRef>
|
||
kænys</quote>
|
||
<tr xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">ты каждый раз возобновляешь дело ( =
|
||
разговор)</q>
|
||
</tr>
|
||
<tr xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">you start it (= the talk) again every time</q>
|
||
</tr>
|
||
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Брит."/>
|
||
<biblScope>12</biblScope></bibl>
|
||
</example>
|
||
</exampleGrp>
|
||
<re xml:id="re_d4811e461">
|
||
<form xml:id="form_d4811e464" type="lemma"><orth>nōg ḱynʒ</orth><form xml:id="form_d4811e466" type="variant"><orth>næwæg
|
||
ḱynʒ</orth></form></form>
|
||
<sense xml:id="sense_d4811e468"><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">молодая невестка</q>
|
||
</tr><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">young daughter-in-law</q>
|
||
</tr></sense>
|
||
<exampleGrp xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:id="exampleGrp_d4811e481">
|
||
<example xml:id="example_d4811e482">
|
||
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">qwamæ <oRef>nōg ḱynʒy</oRef> fyccag æxsæv
|
||
ældaræn fenyn kodtajkkoj</quote>
|
||
<tr xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">они должны были молодую невестку в первую
|
||
ночь показать князю</q>
|
||
</tr>
|
||
<tr xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">they had to show the young daughter-in-law to
|
||
the prince on the first night</q>
|
||
</tr>
|
||
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Сека"/>
|
||
<biblScope>10</biblScope></bibl>
|
||
</example>
|
||
<example xml:id="example_d4811e507">
|
||
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">dymgæ… wyngtæ amærzy xorz
|
||
<oRef>næwæg</oRef> ḱynʒaw</quote>
|
||
<tr xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">ветер подметает улицы, как хорошая молодая
|
||
невестка</q>
|
||
</tr>
|
||
<tr xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">the wind sweeps the streets like a good young
|
||
daughter-in-law</q>
|
||
</tr>
|
||
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Niger"/>
|
||
<biblScope>81</biblScope></bibl>
|
||
</example>
|
||
</exampleGrp>
|
||
</re>
|
||
<re xml:id="re_d4811e534">
|
||
<re xml:id="re_d4811e536">
|
||
<?oxy_comment_start author="Vados" timestamp="20220604T154221+0300" comment="Не выставляется тире между разными re"?>
|
||
<form xml:id="form_d4811e541" type="lemma" xml:lang="os-x-iron"><?oxy_comment_end ?><orth>nōgg˳yrd</orth></form>
|
||
<form xml:id="form_d4811e545" xml:lang="os-x-digor" type="dialectal"><orth>næwægigurd</orth></form>
|
||
<sense xml:id="sense_d4811e547"><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">новорожденный</q>
|
||
</tr><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">newborn</q>
|
||
</tr></sense>
|
||
<exampleGrp xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:id="exampleGrp_d4811e560">
|
||
<example xml:id="example_d4811e561">
|
||
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><oRef>nōgg˳yrdæn</oRef> yskodtoj
|
||
ḱyryngond</quote>
|
||
<tr xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">для новорожденного сделали сундучок</q>
|
||
</tr>
|
||
<tr xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">they made a chest for the newborn</q>
|
||
</tr>
|
||
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Нарт._сказ."/>
|
||
<biblScope>313</biblScope></bibl>
|
||
</example>
|
||
</exampleGrp>
|
||
</re>
|
||
</re>
|
||
<re xml:id="re_d4811e589">
|
||
<form xml:id="form_d4811e592" type="lemma"><orth>nōgzad</orth></form>
|
||
<sense xml:id="sense_d4811e594"><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="ru">
|
||
<note xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:lang="ru" type="comment">(о самках
|
||
животных) </note>
|
||
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">недавно принесшая приплод</q>
|
||
</tr><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="en">
|
||
<note xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" type="comment">(female animals) </note>
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">recently given birth</q>
|
||
</tr></sense>
|
||
</re>
|
||
<re xml:id="re_d4811e613">
|
||
<form xml:id="form_d4811e616" type="lemma"><orth>nōgʒyd (kærdæg, talatæ)</orth></form>
|
||
<sense xml:id="sense_d4811e618"><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">свежий</q>
|
||
</tr><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">fresh</q>
|
||
</tr><note xml:lang="ru" type="comment"> (о траве, побегах и т. п.)</note><note xml:lang="en" type="comment"> (grass, sprouts, etc.)</note></sense>
|
||
</re>
|
||
<re xml:id="re_d4811e635">
|
||
<form xml:id="form_d4811e638" type="lemma"><orth>nōg xabar</orth></form>
|
||
<sense xml:id="sense_d4811e640"><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">новость</q>
|
||
</tr><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">news</q>
|
||
</tr></sense>
|
||
</re>
|
||
<re xml:id="re_d4811e653">
|
||
<form xml:id="form_d4811e656" type="lemma"><orth>Nōgbon</orth></form>
|
||
<sense xml:id="sense_d4811e658"><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="ru">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">Новый год</q>
|
||
</tr><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="en">
|
||
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">New Year</q>
|
||
</tr></sense>
|
||
</re>
|
||
<etym xml:lang="ru">Восходит к <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1080" xml:id="mentioned_d4811e673" xml:lang="os"><w type="rec">nava-<?oxy_comment_start author="Vados" timestamp="20220604T165853+0300" comment="Это осетинская реконструкция?"?>ka<?oxy_comment_end ?>-</w></mentioned>
|
||
от <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1088" xml:id="mentioned_d4811e681" xml:lang="ira"><lang/>
|
||
<w type="rec">nava-</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1094" xml:id="mentioned_d4811e687" xml:lang="ine"><lang/>
|
||
<w type="rec">newo</w></mentioned>. Представлено едва ли не во всех иранских и
|
||
индоевропейских языках: <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1100" xml:id="mentioned_d4811e693" xml:lang="fa"><lang/>
|
||
<w>naw</w>, <w>nō</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1107" xml:id="mentioned_d4811e700" xml:lang="ttt"><lang/>
|
||
<w>nüg</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1113" xml:id="mentioned_d4811e706" xml:lang="pal"><lang/>
|
||
<w>nawak</w>, <w>nōk</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1120" xml:id="mentioned_d4811e713" xml:lang="xpr"><lang/>
|
||
<w>nawāg</w>, <w>nawag</w>
|
||
<gloss><q>новый</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1130" xml:id="mentioned_d4811e723" xml:lang="xpr"><w>nawag-nawag</w>
|
||
<gloss><q>все новый и новый</q></gloss>
|
||
<note xml:lang="ru" type="comment">(= <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1138" xml:id="mentioned_d4811e731" xml:lang="os"><lang/>
|
||
<phr>næwægæj næwægmæ</phr></mentioned>)</note>
|
||
<note type="bibl">(<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Henning._BBB"/>
|
||
<biblScope>112</biblScope></bibl>)</note></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1152" xml:id="mentioned_d4811e745" xml:lang="ku"><lang/>
|
||
<w>nu</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1157" xml:id="mentioned_d4811e750" xml:lang="x-balochi"><lang>бел.</lang>
|
||
<w>nōk</w>, <w>nōx</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1164" xml:id="mentioned_d4811e757" xml:lang="prc"><lang/>
|
||
<w>nö</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1170" xml:id="mentioned_d4811e763" xml:lang="ps"><lang/>
|
||
<w>nawai</w> (← <w>nawaka-</w>)</mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1178" xml:id="mentioned_d4811e771" xml:lang="ydg"><lang/>
|
||
<w>nowoɣo</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1183" xml:id="mentioned_d4811e776" xml:lang="sgh"><lang/>
|
||
<w>naw</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1188" xml:id="mentioned_d4811e781" xml:lang="isk"><lang/>
|
||
<w>nawůk</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1193" xml:id="mentioned_d4811e786" xml:lang="sgy"><lang/>
|
||
<w>nuwōk</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1198" xml:id="mentioned_d4811e791" xml:lang="yah"><lang/>
|
||
<w>nug</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1204" xml:id="mentioned_d4811e797" xml:lang="yai"><lang/>
|
||
<w>nava</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1209" xml:id="mentioned_d4811e802" xml:lang="sog"><lang/>
|
||
<w type="rec">nawāk</w>, <w type="rec">nawā</w> (<w>nwʼkw</w>, <w>nwʼ</w>)</mentioned>,
|
||
<mentioned corresp="#mentioned_d4811e1223" xml:id="mentioned_d4811e816" xml:lang="sog-x-man"><lang/>
|
||
<w>nwy</w> (<w type="rec">nawaka-</w>) <gloss><q>новый</q></gloss></mentioned>,
|
||
<mentioned corresp="#mentioned_d4811e1234" xml:id="mentioned_d4811e827" xml:lang="xco"><lang>хорезм.</lang>
|
||
<w>nawak</w> (<phr>nawak māh</phr><note xml:lang="ru" type="comment"> = <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1242" xml:id="mentioned_d4811e835" xml:lang="os"><lang/>
|
||
<phr>næwæg mæj</phr>
|
||
<gloss><q>молодой месяц</q></gloss></mentioned></note>)<note type="bibl">
|
||
(<bibl><ref type="bibl" target="#ref_BSOAS"/>
|
||
<biblScope>1971 XXXIV 318</biblScope></bibl>)</note></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1258" xml:id="mentioned_d4811e851" xml:lang="kho"><lang/>
|
||
<w>nūvara</w>
|
||
<gloss><q>свежий</q></gloss>, <gloss><q>юный</q></gloss>
|
||
<note xml:lang="ru" type="comment">(из <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1271" xml:id="mentioned_d4811e864" xml:lang="ine"><w type="rec">nautara-</w></mentioned><?oxy_comment_start author="Vados" timestamp="20220604T171528+0300" comment="Это индоевропейские рексонструкции?"?>
|
||
или от <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1276" xml:id="mentioned_d4811e869" xml:lang="ine"><w type="rec">nava-</w></mentioned><?oxy_comment_end ?> с формантом <c>-ra-</c>, как в <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1283" xml:id="mentioned_d4811e876" xml:lang="xcl"><lang/>
|
||
<w>nor</w></mentioned>?)</note></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1289" xml:id="mentioned_d4811e882" xml:lang="kho"><w>navaka</w>
|
||
<note xml:lang="ru" type="comment">(в сочетании: <bibl><ref type="bibl" target="#ref_NTS"/>
|
||
<biblScope>1949 XV 58</biblScope></bibl>)</note></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1301" xml:id="mentioned_d4811e894" xml:lang="ae"><lang/>
|
||
<w>nava-</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1306" xml:id="mentioned_d4811e899" xml:lang="inc-x-old"><lang/>
|
||
<w>nava-</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1311" xml:id="mentioned_d4811e904" xml:lang="cu"><lang/>
|
||
<w>novъ</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1316" xml:id="mentioned_d4811e909" xml:lang="ru"><lang/>
|
||
<w>новый</w></mentioned>, также <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1321" xml:id="mentioned_d4811e914" xml:lang="cu"><lang/>
|
||
<w>novakъ</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1326" xml:id="mentioned_d4811e919" xml:lang="pl"><lang/>
|
||
<w>nowak</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1332" xml:id="mentioned_d4811e925" xml:lang="sl"><lang/>
|
||
<w>novak</w>
|
||
<gloss><q>юнец</q></gloss>, <gloss><q>новичок</q></gloss> (и <gloss>собств.
|
||
имя</gloss>)</mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1346" xml:id="mentioned_d4811e939" xml:lang="lt"><lang/>
|
||
<w>navas</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1351" xml:id="mentioned_d4811e944" xml:lang="lt"><lang/>
|
||
<w>naũjas</w></mentioned> (<mentioned corresp="#mentioned_d4811e1356" xml:id="mentioned_d4811e949" xml:lang="ine"><lang/>
|
||
<w type="rec">newyo-</w></mentioned>), <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1362" xml:id="mentioned_d4811e955" xml:lang="got"><lang/>
|
||
<w>niujis</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1367" xml:id="mentioned_d4811e960" xml:lang="goh"><lang/>
|
||
<w>niuwi</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1373" xml:id="mentioned_d4811e966" xml:lang="de"><lang/>
|
||
<w>neu</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1378" xml:id="mentioned_d4811e971" xml:lang="xto"><lang/>
|
||
<w>ñu</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1383" xml:id="mentioned_d4811e976" xml:lang="txb"><lang/>
|
||
<w>nuwe</w>, <w>nwe</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1390" xml:id="mentioned_d4811e983" xml:lang="sga"><lang/>
|
||
<w>nũë</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1395" xml:id="mentioned_d4811e988" xml:lang="br"><lang/>
|
||
<w>neuez</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1400" xml:id="mentioned_d4811e993" xml:lang="la"><lang/>
|
||
<w>novus</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1406" xml:id="mentioned_d4811e999" xml:lang="grc"><lang/>
|
||
<w>νέος</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1283" xml:id="mentioned_d4811e1004" xml:lang="xcl"><lang/>
|
||
<w>nor</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1416" xml:id="mentioned_d4811e1009" xml:lang="hit"><lang/>
|
||
<w>newa-</w>
|
||
<gloss><q>новый</q></gloss></mentioned>. Распознается в <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1424" xml:id="mentioned_d4811e1017" xml:lang="xsc"><lang/>
|
||
<w>Ναυακος</w> (<gloss>собств. имя</gloss>)</mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1432" xml:id="mentioned_d4811e1025" xml:lang="xsc"><w>Ναυαγος</w></mentioned> (ср. <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1435" xml:id="mentioned_d4811e1028" xml:lang="sla"><lang/>
|
||
<w>Novak</w></mentioned>). Простая основа <c>nava-</c>, без форманта <c>-ka-</c>,
|
||
сохранилась в <ref type="xr" target="#entry_næw_1"><w xml:lang="os-x-iron">næw</w>
|
||
<w xml:lang="os-x-digor">næwæ</w>
|
||
<gloss><q>молодая трава</q></gloss>, <gloss><q>дерн</q></gloss></ref>, q. v. См. также
|
||
<ref type="xr" target="#entry_noǵy"/>, <ref type="xr" target="#entry_Nogbon"/>.<lb/><bibl><ref type="bibl" target="#ref_Миллер_Вс._ОЭ"/>
|
||
<biblScope>II 34, 63, 83</biblScope></bibl>; <bibl><ref type="bibl" target="#ref_Miller._Gr."/>
|
||
<biblScope>32</biblScope></bibl>. — <bibl><ref type="bibl" target="#ref_Hübschmann._Oss."/>
|
||
<biblScope>50</biblScope></bibl>. — <bibl><ref type="bibl" target="#ref_ОЯФ_I"/>
|
||
<biblScope>174</biblScope></bibl>.</etym>
|
||
<etym xml:lang="en">Goes back to <mentioned corresp="#mentioned_d4811e673" xml:id="mentioned_d4811e1080" xml:lang="os"><w type="rec">nava-<?oxy_comment_start author="Vados" timestamp="20220604T165853+0300" comment="Это осетинская реконструкция?"?>ka<?oxy_comment_end ?>-</w></mentioned>
|
||
from <mentioned corresp="#mentioned_d4811e681" xml:id="mentioned_d4811e1088" xml:lang="ira"><lang/>
|
||
<w type="rec">nava-</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e687" xml:id="mentioned_d4811e1094" xml:lang="ine"><lang/>
|
||
<w type="rec">newo</w></mentioned>. It is represented in almost all Iranian and
|
||
Indo-European languages: <mentioned corresp="#mentioned_d4811e693" xml:id="mentioned_d4811e1100" xml:lang="fa"><lang/>
|
||
<w>naw</w>, <w>nō</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e700" xml:id="mentioned_d4811e1107" xml:lang="ttt"><lang/>
|
||
<w>nüg</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e706" xml:id="mentioned_d4811e1113" xml:lang="pal"><lang/>
|
||
<w>nawak</w>, <w>nōk</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e713" xml:id="mentioned_d4811e1120" xml:lang="xpr"><lang/>
|
||
<w>nawāg</w>, <w>nawag</w>
|
||
<gloss><q>new</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e723" xml:id="mentioned_d4811e1130" xml:lang="xpr"><w>nawag-nawag</w>
|
||
<gloss><q>new and new</q></gloss>
|
||
<note xml:lang="en" type="comment">(=
|
||
<mentioned corresp="#mentioned_d4811e731" xml:id="mentioned_d4811e1138" xml:lang="os"><lang/>
|
||
<phr>næwægæj næwægmæ</phr></mentioned>)</note>
|
||
<note type="bibl">(<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Henning._BBB"/>
|
||
<biblScope>112</biblScope></bibl>)</note></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e745" xml:id="mentioned_d4811e1152" xml:lang="ku"><lang/>
|
||
<w>nu</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e750" xml:id="mentioned_d4811e1157" xml:lang="x-balochi"><lang/>
|
||
<w>nōk</w>, <w>nōx</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e757" xml:id="mentioned_d4811e1164" xml:lang="prc"><lang/>
|
||
<w>nö</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e763" xml:id="mentioned_d4811e1170" xml:lang="ps"><lang/>
|
||
<w>nawai</w> (← <w>nawaka-</w>)</mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e771" xml:id="mentioned_d4811e1178" xml:lang="ydg"><lang/>
|
||
<w>nowoɣo</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e776" xml:id="mentioned_d4811e1183" xml:lang="sgh"><lang/>
|
||
<w>naw</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e781" xml:id="mentioned_d4811e1188" xml:lang="isk"><lang/>
|
||
<w>nawůk</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e786" xml:id="mentioned_d4811e1193" xml:lang="sgy"><lang/>
|
||
<w>nuwōk</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e791" xml:id="mentioned_d4811e1198" xml:lang="yah"><lang/>
|
||
<w>nug</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e797" xml:id="mentioned_d4811e1204" xml:lang="yai"><lang/>
|
||
<w>nava</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e802" xml:id="mentioned_d4811e1209" xml:lang="sog"><lang/>
|
||
<w type="rec">nawāk</w>, <w type="rec">nawā</w> (<w>nwʼkw</w>, <w>nwʼ</w>)</mentioned>,
|
||
<mentioned corresp="#mentioned_d4811e816" xml:id="mentioned_d4811e1223" xml:lang="sog-x-man"><lang/>
|
||
<w>nwy</w> (<w type="rec">nawaka-</w>) <gloss><q>new</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e827" xml:id="mentioned_d4811e1234" xml:lang="xco"><lang/>
|
||
<w>nawak</w> (<phr>nawak māh</phr><note xml:lang="en" type="comment"> = <mentioned corresp="#mentioned_d4811e835" xml:id="mentioned_d4811e1242" xml:lang="os"><lang/>
|
||
<phr>næwæg mæj</phr>
|
||
<gloss><q>young month</q></gloss></mentioned></note>)<note type="bibl"> (<bibl><ref type="bibl" target="#ref_BSOAS"/>
|
||
<biblScope>1971 XXXIV 318</biblScope></bibl>)</note></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e851" xml:id="mentioned_d4811e1258" xml:lang="kho"><lang/>
|
||
<w>nūvara</w>
|
||
<gloss><q>fresh</q></gloss>, <gloss><q>young</q></gloss>
|
||
<note xml:lang="en" type="comment"> (<mentioned corresp="#mentioned_d4811e864" xml:id="mentioned_d4811e1271" xml:lang="ine"><w type="rec">nautara-</w></mentioned><?oxy_comment_start author="Vados" timestamp="20220604T171528+0300" comment="Это индоевропейские рексонструкции?"?>
|
||
or from <mentioned corresp="#mentioned_d4811e869" xml:id="mentioned_d4811e1276" xml:lang="ine"><w type="rec">nava-</w></mentioned><?oxy_comment_end ?> with the formant <c>-ra-</c>, as in
|
||
<mentioned corresp="#mentioned_d4811e876" xml:id="mentioned_d4811e1283" xml:lang="xcl"><lang/>
|
||
<w>nor</w></mentioned>?)</note></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e882" xml:id="mentioned_d4811e1289" xml:lang="kho"><w>navaka</w>
|
||
<note xml:lang="en" type="comment">(in combination: <bibl><ref type="bibl" target="#ref_NTS"/>
|
||
<biblScope>1949 XV 58</biblScope></bibl>)</note></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e894" xml:id="mentioned_d4811e1301" xml:lang="ae"><lang/>
|
||
<w>nava-</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e899" xml:id="mentioned_d4811e1306" xml:lang="inc-x-old"><lang/>
|
||
<w>nava-</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e904" xml:id="mentioned_d4811e1311" xml:lang="cu"><lang/>
|
||
<w>novъ</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e909" xml:id="mentioned_d4811e1316" xml:lang="ru"><lang/>
|
||
<w>novyj</w></mentioned>, also <mentioned corresp="#mentioned_d4811e914" xml:id="mentioned_d4811e1321" xml:lang="cu"><lang/>
|
||
<w>novakъ</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e919" xml:id="mentioned_d4811e1326" xml:lang="pl"><lang/>
|
||
<w>nowak</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e925" xml:id="mentioned_d4811e1332" xml:lang="sl"><lang/>
|
||
<w>novak</w>
|
||
<gloss><q>youngster</q></gloss>, <gloss><q>newbie</q></gloss> (and <gloss>proper
|
||
name</gloss>)</mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e939" xml:id="mentioned_d4811e1346" xml:lang="lt"><lang/>
|
||
<w>navas</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e944" xml:id="mentioned_d4811e1351" xml:lang="lt"><lang/>
|
||
<w>naũjas</w></mentioned> (<mentioned corresp="#mentioned_d4811e949" xml:id="mentioned_d4811e1356" xml:lang="ine"><lang/>
|
||
<w type="rec">newyo-</w></mentioned>), <mentioned corresp="#mentioned_d4811e955" xml:id="mentioned_d4811e1362" xml:lang="got"><lang/>
|
||
<w>niujis</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e960" xml:id="mentioned_d4811e1367" xml:lang="goh"><lang/>
|
||
<w>niuwi</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e966" xml:id="mentioned_d4811e1373" xml:lang="de"><lang/>
|
||
<w>neu</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e971" xml:id="mentioned_d4811e1378" xml:lang="xto"><lang/>
|
||
<w>ñu</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e976" xml:id="mentioned_d4811e1383" xml:lang="txb"><lang/>
|
||
<w>nuwe</w>, <w>nwe</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e983" xml:id="mentioned_d4811e1390" xml:lang="sga"><lang/>
|
||
<w>nũë</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e988" xml:id="mentioned_d4811e1395" xml:lang="br"><lang/>
|
||
<w>neuez</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e993" xml:id="mentioned_d4811e1400" xml:lang="la"><lang/>
|
||
<w>novus</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e999" xml:id="mentioned_d4811e1406" xml:lang="grc"><lang/>
|
||
<w>νέος</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e876" xml:id="mentioned_d4811e1411" xml:lang="xcl"><lang/>
|
||
<w>nor</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1009" xml:id="mentioned_d4811e1416" xml:lang="hit"><lang/>
|
||
<w>newa-</w>
|
||
<gloss><q>new</q></gloss></mentioned>. It is recognized in <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1017" xml:id="mentioned_d4811e1424" xml:lang="xsc"><lang/>
|
||
<w>Ναυακος</w> (<gloss>proper name</gloss>)</mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1025" xml:id="mentioned_d4811e1432" xml:lang="xsc"><w>Ναυαγος</w></mentioned> (cf. <mentioned corresp="#mentioned_d4811e1028" xml:id="mentioned_d4811e1435" xml:lang="sla"><lang/>
|
||
<w>Novak</w></mentioned>). The simple stem <c>nava-</c> without the formant <c>-ka-</c>
|
||
is preserved in <ref type="xr" target="#entry_næw_1"><w xml:lang="os-x-iron">næw</w>
|
||
<w xml:lang="os-x-digor">næwæ</w>
|
||
<gloss><q>green grass</q></gloss>, <gloss><q>sod</q></gloss></ref>, q. v. See also <ref type="xr" target="#entry_noǵy"/>, <ref type="xr" target="#entry_Nogbon"/>.<lb/><bibl><ref type="bibl" target="#ref_Миллер_Вс._ОЭ"/>
|
||
<biblScope>II 34, 63, 83</biblScope></bibl>; <bibl><ref type="bibl" target="#ref_Miller._Gr."/>
|
||
<biblScope>32</biblScope></bibl>. — <bibl><ref type="bibl" target="#ref_Hübschmann._Oss."/>
|
||
<biblScope>50</biblScope></bibl>. — <bibl><ref type="bibl" target="#ref_ОЯФ_I"/>
|
||
<biblScope>174</biblScope></bibl>.</etym>
|
||
</entry>
|
||
</body>
|
||
</text>
|
||
</TEI> |