367 lines
27 KiB
XML
367 lines
27 KiB
XML
|
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:abv="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
|
|||
|
<teiHeader>
|
|||
|
<fileDesc>
|
|||
|
<titleStmt>
|
|||
|
<title>Abaev Dictionary: entry <hi rendition="#rend_italic">ᵆrdū</hi></title>
|
|||
|
</titleStmt>
|
|||
|
<publicationStmt xml:base="../pubstmt.xml"><p>Translated from Russian in 2020 by Oleg Belyaev (ed.), Irina Khomchenkova, Julia
|
|||
|
Sinitsyna and Vadim Dyachkov.</p></publicationStmt>
|
|||
|
<sourceDesc>
|
|||
|
<bibl xml:lang="ru"><author>Абаев, Василий Иванович</author>.
|
|||
|
<title>Историко-этимологический словарь осетинского языка</title>. Т. <biblScope unit="volume">I</biblScope>. A–Kʼ. <pubPlace>М.–Л.</pubPlace>:
|
|||
|
<publisher>Наука</publisher>, <date>1958</date>. С. <biblScope unit="page">??–??</biblScope>.</bibl>
|
|||
|
</sourceDesc>
|
|||
|
</fileDesc>
|
|||
|
<encodingDesc xml:base="../encodingdesc.xml">
|
|||
|
<tagsDecl>
|
|||
|
<rendition xml:id="rend_italic" scheme="css">font-variant: italic;</rendition>
|
|||
|
<rendition xml:id="rend_smallcaps" scheme="css">font-variant: small-caps;</rendition>
|
|||
|
<rendition xml:id="rend_singlequotes" scheme="css" scope="q">quotes: "‘" "’";</rendition>
|
|||
|
<rendition xml:id="rend_doublequotes" scheme="css" scope="q">quotes: "«" "»";</rendition>
|
|||
|
</tagsDecl>
|
|||
|
</encodingDesc>
|
|||
|
</teiHeader>
|
|||
|
<text>
|
|||
|
<body>
|
|||
|
<entry xml:id="entry_7rdū" xml:lang="os" abv:completeness="english-questions">
|
|||
|
<form xml:id="form_7rdū" type="lemma" xml:lang="os-x-iron"><orth>ᵆrdū</orth></form>
|
|||
|
<form xml:id="form_ærdo" xml:lang="os-x-digor" type="dialectal"><orth>ærdo</orth></form>
|
|||
|
<sense xml:id="sense_d4287e72"><sense xml:id="sense_d4287e73"><abv:tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q>волос</q>
|
|||
|
</abv:tr><abv:tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q>hair</q>
|
|||
|
</abv:tr></sense><sense xml:id="sense_d4287e82"><abv:tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q>волосинка</q>
|
|||
|
</abv:tr><abv:tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q>small hair</q>
|
|||
|
</abv:tr></sense><sense xml:id="sense_d4287e91"><abv:tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q>шерстинка</q>
|
|||
|
</abv:tr><abv:tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q>strand of wool</q>
|
|||
|
</abv:tr></sense></sense>
|
|||
|
<re xml:id="re_d4287e101">
|
|||
|
<form xml:id="form_ærdūmæ" type="lemma"><orth>ærdūmæ næ daryn</orth></form>
|
|||
|
<sense xml:id="sense_d4287e106"><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="ru">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">ни во что не ставить</q>
|
|||
|
</tr><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="en">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">think nothing of</q>
|
|||
|
</tr></sense>
|
|||
|
</re>
|
|||
|
<exampleGrp xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:id="exampleGrp_7rdū">
|
|||
|
<example xml:id="example_d4287e121">
|
|||
|
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">de ʽfsūrǧy barcæj myn īw syǧzærīn
|
|||
|
<oRef>ærdū</oRef> me ʽvzær fændyræn k˳y ratonis qīsæn!</quote>
|
|||
|
<tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">если бы ты из гривы твоего чудо-коня вырвал
|
|||
|
одну золотую волосинку для струны моего плохонького фандыра!</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">if you would pull out one golden hair from the
|
|||
|
mane of your miracle horse for the string
|
|||
|
<?oxy_comment_start author="Irene" timestamp="20220610T151339+0300" comment="?"?>for<?oxy_comment_end ?>
|
|||
|
my poor fandyr!</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Коста"/>
|
|||
|
<biblScope>131</biblScope></bibl>
|
|||
|
</example>
|
|||
|
<example xml:id="example_d4287e150">
|
|||
|
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">toppæj <oRef>ærdu</oRef> næ īvǧ˳ydta</quote>
|
|||
|
<tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">из ружья он не промахнулся бы в волосинку</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">he wouldn’t have missed a hair with a
|
|||
|
shotgun</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Сека"/>
|
|||
|
<biblScope>94</biblScope></bibl>
|
|||
|
</example>
|
|||
|
<example xml:id="example_d4287e175">
|
|||
|
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">jæ nyxy tækkæ astæw ærtæ ūrs
|
|||
|
<oRef>ærdūjy</oRef> īs; kæd ūcy ærtæ ūrs <oRef>ærdujy</oRef> fæcæf kænæj, wæd
|
|||
|
amælʒæn</quote>
|
|||
|
<tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">(у кабана) на самой середине лба есть три белые
|
|||
|
шерстинки; если ты попадешь в эти три белые шерстинки, то он умрет</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">(the boar) has three white hairs on the very
|
|||
|
middle of his forehead; if you hit these three white hairs, it will die</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Munk."/>
|
|||
|
<biblScope>82</biblScope></bibl>
|
|||
|
</example>
|
|||
|
<example xml:id="example_d4287e202">
|
|||
|
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">rūvas… zaǧta: mænæ mæ raxīz farsæj ærtæ
|
|||
|
<oRef>rdūjy</oRef> raton</quote>
|
|||
|
<tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">лиса сказала: вот из моего правого бока вырви
|
|||
|
три шерстинки</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">the fox said: here, pull out three hairs from
|
|||
|
my right side</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Munk."/>
|
|||
|
<biblScope>94</biblScope></bibl>
|
|||
|
</example>
|
|||
|
<example xml:id="example_d4287e227">
|
|||
|
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><oRef>ærdūjy</oRef> xīd</quote>
|
|||
|
<tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">мост-волосинка</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">bridge as thick as a hair</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Munk."/>
|
|||
|
<biblScope>199</biblScope></bibl>
|
|||
|
</example>
|
|||
|
<example xml:id="example_d4287e252">
|
|||
|
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">noǵy jyn balævar kodta saǵy carm; axaem carm
|
|||
|
wydī: qīsæn q˳ytaz æmæ <oRef>rdūjæn</oRef> myrmyrag</quote>
|
|||
|
<tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">еще подарил ему оленью шкуру; такая была шкура:
|
|||
|
на (каждой) щетинке по колокольчику, на (каждой) шерстинке по бубенчику</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">I also gave him a deer skin;
|
|||
|
<?oxy_comment_start author="Irene" timestamp="20220610T151731+0300" comment="?"?>this<?oxy_comment_end ?>
|
|||
|
was the skin: a bell on (each) bristle, a bell on (each) hair</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_ЮОПам."/>
|
|||
|
<biblScope>I 124</biblScope></bibl>
|
|||
|
</example>
|
|||
|
<example xml:id="example_d4287e281">
|
|||
|
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">dæ kard k˳y scyrǧ kænaj æma; dæ dywwæ k˳ūxæj
|
|||
|
k˳y nyccævaj Sozyryqojæn jæ sær, wæd ʒy <oRef>ærdū</oRef> æmæ ʽrdæg næ alyg
|
|||
|
kænʒæn</quote>
|
|||
|
<tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">если ты наточишь свой меч и ударишь обеими
|
|||
|
руками Созруко по голове, то он (меч) не отрежет и полтора волоса</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">if you sharpen your sword and hit Sozruko on
|
|||
|
the head with both hands, then it (the sword) will not cut off even a hair and a
|
|||
|
half</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_ОЭ"/>
|
|||
|
<biblScope>I 32</biblScope></bibl>
|
|||
|
</example>
|
|||
|
<example xml:id="example_d4287e306">
|
|||
|
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">wæ særæj <oRef>ærdū</oRef> dær næ
|
|||
|
fesæfʒæn</quote>
|
|||
|
<tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">и волос с вашей головы не пропадет</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">but there shall not an hair of your head
|
|||
|
perish</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Лука"/>
|
|||
|
<biblScope><hi rendition="#rend_italic">21</hi> 18</biblScope></bibl>
|
|||
|
</example>
|
|||
|
<example xml:id="example_d4287e334">
|
|||
|
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">batadtæn, baxūs dæn ūj mætæj; mæ ūd
|
|||
|
<oRef>ærdūjæ</oRef> narægdær yssī</quote>
|
|||
|
<tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">я растаяла, высохла от тоски по нем; моя душа
|
|||
|
стала тоньше волоса</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">I melted, dried up from longing for him; my
|
|||
|
soul became thinner than a hair</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Сека"/>
|
|||
|
<biblScope>35</biblScope></bibl>
|
|||
|
</example>
|
|||
|
<example xml:id="example_d4287e359">
|
|||
|
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">fyr æxxormagæj jæ ūd <oRef>ærdūjæ</oRef>
|
|||
|
narægdær yssī</quote>
|
|||
|
<tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">от сильного голода его душа стала тоньше
|
|||
|
волоса</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">from intense hunger, his soul became thinner
|
|||
|
than a hair</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_F."/>
|
|||
|
<biblScope>1961 IV 38</biblScope></bibl>
|
|||
|
</example>
|
|||
|
<example xml:id="example_d4287e384">
|
|||
|
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><oRef>ærdūmæ</oRef> næ dary næ fydælty
|
|||
|
kad</quote>
|
|||
|
<tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">ни во что (<q>ни на волос</q>) не ставит славу
|
|||
|
наших предков</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">he thinks nothing of the glory of our ancestors
|
|||
|
(<q><?oxy_comment_start author="Irene" timestamp="20220610T152031+0300" comment="вообще хз"?>not
|
|||
|
a hair<?oxy_comment_end ?></q>)</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Коста"/>
|
|||
|
<biblScope>89</biblScope></bibl>
|
|||
|
</example>
|
|||
|
<example xml:id="example_d4287e416">
|
|||
|
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">ældaræn ærdūjy bærc kad næ dæddync</quote>
|
|||
|
<tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">ни на волос не воздают почестей князю</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">they do not pay any honours
|
|||
|
(<q><?oxy_comment_start author="Irene" timestamp="20220610T152112+0300" comment="???"?>not
|
|||
|
a hair<?oxy_comment_end ?></q>) to the prince</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Сека"/>
|
|||
|
<biblScope>9</biblScope></bibl>
|
|||
|
</example>
|
|||
|
<example xml:id="example_d4287e444" xml:lang="os-x-digor">
|
|||
|
<usg xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><lang/></usg>
|
|||
|
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">komi dungæ sin sæ darǧ zakʼitæ
|
|||
|
<oRef>ærdogaj</oRef> telgæ satæg ku kænuj</quote>
|
|||
|
<tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">ветер из ущелья прохлаждает их длинные бороды,
|
|||
|
перебирая (шевеля) по волосинке</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">the wind from the gorge cools their long
|
|||
|
beards, stirring the hairs</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_ОЭп."/>
|
|||
|
<biblScope>60<hi rendition="#rend_subscript">226–227</hi></biblScope></bibl>
|
|||
|
</example>
|
|||
|
<example xml:id="example_d4287e475" xml:lang="os-x-digor">
|
|||
|
<usg xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><lang/></usg>
|
|||
|
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">æ bæxbæl cal <oRef>ærdoj</oRef> adtæj, wal
|
|||
|
zildi ibæl rakodta</quote>
|
|||
|
<tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">он сделал вокруг нее (преисподней) столько
|
|||
|
кругов, сколько волос на его коне</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">he made as many circles around it (the
|
|||
|
underworld) as there are hairs on his horse</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Диг._сказ."/>
|
|||
|
<biblScope>38</biblScope></bibl>
|
|||
|
</example>
|
|||
|
<example xml:id="example_d4287e503" xml:lang="os-x-digor">
|
|||
|
<usg xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><lang/></usg>
|
|||
|
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">Subalci… særmæ <oRef>ʽrdo</oRef> raǧavta,
|
|||
|
fæ-ʽj-æxsta æma ʽj fættumbul kodta</quote>
|
|||
|
<tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">Субалци прицелился ему в волос на голове,
|
|||
|
выстрелил в него и убил (<q>округлил</q>) его</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">Subaltsi aimed at a hair on his head, shot him
|
|||
|
and killed (rounded) him</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_СОПам."/>
|
|||
|
<biblScope>II 77</biblScope></bibl>
|
|||
|
</example>
|
|||
|
<example xml:id="example_d4287e533" xml:lang="os-x-digor">
|
|||
|
<usg xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><lang/></usg>
|
|||
|
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">aci suǧzærīnæ <oRef>ærdo</oRef> ke særi ǧunæj
|
|||
|
æj, eci adæjmag mæ osæn ku næ wa, wæd mænæn mæ card adæ næbal skænʒænæj</quote>
|
|||
|
<tr xml:lang="ru">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">если то человеческое существо, из чьих волос
|
|||
|
эта золотая волосинка, не станет моей женой, то жизнь мне будет больше не в
|
|||
|
сладость</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<tr xml:lang="en">
|
|||
|
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">if the human being, from whose hair this golden
|
|||
|
hair
|
|||
|
<?oxy_comment_start author="Irene" timestamp="20220610T152256+0300" comment="???"?>is<?oxy_comment_end ?>,
|
|||
|
does not become my wife, then life will no longer be sweet to me</q>
|
|||
|
</tr>
|
|||
|
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_MSt."/>
|
|||
|
<biblScope>10<hi rendition="#rend_subscript">7–8</hi></biblScope></bibl>
|
|||
|
</example>
|
|||
|
</exampleGrp>
|
|||
|
<etym xml:lang="ru">Восходит к <mentioned xml:id="mentioned_d4287e572" xml:lang="x-oldirn"><lang/>
|
|||
|
<w type="rec">drau-</w></mentioned> с закономерной метатезой <c>dr</c> → <c>rd</c>, как
|
|||
|
в <ref type="xr" target="#entry_7rdyn"/> из <mentioned xml:id="mentioned_d4287e584" xml:lang="x-oldirn"><w type="rec">druna-</w></mentioned>, <ref type="xr" target="#entry_wyrd_1"><w>wyrd</w></ref> из <mentioned xml:id="mentioned_d4287e592" xml:lang="x-oldirn"><w type="rec">udra-</w></mentioned> и др. Ср. <mentioned xml:id="mentioned_d4287e596"><mentioned xml:id="mentioned_d4287e597" xml:lang="oru"><lang/>
|
|||
|
<w>drī</w></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e602" xml:lang="sgh"><lang/>
|
|||
|
<w>cīw</w></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e607" xml:lang="yah"><lang/>
|
|||
|
<w>cu</w>
|
|||
|
<note xml:lang="ru" type="comment">(закономерно из <mentioned xml:id="mentioned_d4287e614" xml:lang="x-oldirn"><w type="rec">drau-</w></mentioned>, как
|
|||
|
<?oxy_comment_start author="Irene" timestamp="20220416T171840+0300" comment="здесь же пам.язг?"?><mentioned xml:id="mentioned_d4287e619" xml:lang="yah"><w>canak</w>
|
|||
|
<gloss><q>лук для взбивания шерсти</q></gloss></mentioned><?oxy_comment_end ?> из
|
|||
|
<mentioned xml:id="mentioned_d4287e626" xml:lang="x-oldirn"><w type="rec">drunaka-</w></mentioned>)</note></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e631" xml:lang="yai"><lang/>
|
|||
|
<w>diraw</w>, <w>daraw</w></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e638" xml:lang="sog"><lang/>
|
|||
|
<w type="rec">žawi</w>
|
|||
|
<note xml:lang="ru" type="comment">(<w>zwy</w>) из <mentioned xml:id="mentioned_d4287e648" xml:lang="x-oldirn"><?oxy_comment_start author="Irene" timestamp="20220416T172027+0300" comment="какие блин здесь языки"?><w type="rec" xml:id="w_lsx_tgp_k5b">δraw-</w><?oxy_comment_end ?></mentioned>
|
|||
|
(<bibl><author>Hansen</author>, <ref type="bibl" target="#ref_ZII"/>
|
|||
|
<biblScope>VII 89</biblScope></bibl>)</note></mentioned>; <mentioned xml:id="mentioned_d4287e662" xml:lang="kho"><lang/>
|
|||
|
<w>dro-</w>, <w>drau-</w></mentioned>
|
|||
|
<gloss><q>волос</q></gloss></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e673"><?oxy_comment_start author="Irene" timestamp="20220416T172359+0300" comment="отнесла bibl к этой группе"?><mentioned xml:id="mentioned_d4287e675" xml:lang="kho"><w>dro-masā</w>
|
|||
|
<gloss><q>величиной с волос</q></gloss>
|
|||
|
<note xml:lang="ru" type="comment">(ср. ос. <oRef>ᵆrdūjy as</oRef>
|
|||
|
id.)</note></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e686" xml:lang="kho"><w>drauka-</w>
|
|||
|
<gloss><q>волос</q></gloss></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e692" xml:lang="kho"><w>drauta</w>
|
|||
|
<gloss><q>волосы</q></gloss></mentioned>
|
|||
|
<note type="bibl">(<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Konow._Gramm."/>
|
|||
|
<biblScope>40</biblScope></bibl>)</note><?oxy_comment_end ?></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e707" xml:lang="khw"><lang/>
|
|||
|
<w>dro</w>
|
|||
|
<gloss><q>волос</q></gloss></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e715" xml:lang="x-nuristan"><lang/>
|
|||
|
<w>drọ̄</w>
|
|||
|
<gloss><q>женский локон</q></gloss></mentioned>. Ключ к этимологии слова дает, быть
|
|||
|
может, это последнее слово. Если кафирский здесь, как в ряде других случаев, дает древнее
|
|||
|
значение, то <mentioned xml:id="mentioned_d4287e724" xml:lang="ira"><?oxy_comment_start author="Irene" timestamp="20220416T171450+0300" comment="выше было др.иран…"?><lang/><?oxy_comment_end ?>
|
|||
|
<w type="rec">drau-</w></mentioned> можно связать с <mentioned xml:id="mentioned_d4287e732"><mentioned xml:id="mentioned_d4287e733" xml:lang="inc-x-old"><lang/>
|
|||
|
<w>drav-</w></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e738" xml:lang="ine"><lang/>
|
|||
|
<w type="rec">dreu-</w></mentioned>
|
|||
|
<gloss><q>бежать</q></gloss>, <gloss><q>течь</q></gloss></mentioned>, что могло
|
|||
|
относиться не только к реке (<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Pokorny"/>
|
|||
|
<biblScope>205</biblScope></bibl>), но образно и к ниспадающим волнами женским локонам;
|
|||
|
cp.: <bibl><author>Morgenstierne</author>, <ref type="bibl" target="#ref_NTS"/>
|
|||
|
<biblScope>1929 II 254; 1934 VII 89</biblScope></bibl>.<lb/><bibl><ref type="bibl" target="#ref_Bailey._Asica"/>
|
|||
|
<biblScope>6</biblScope></bibl>. — <bibl><ref type="bibl" target="#ref_ОЯФ_I"/>
|
|||
|
<biblScope>18</biblScope></bibl>.</etym>
|
|||
|
<etym xml:lang="en">Traces back to <mentioned xml:id="mentioned_d4287e777" xml:lang="x-oldirn"><lang/>
|
|||
|
<w type="rec">drau-</w></mentioned> with the regular metathesis <c>dr</c> → <c>rd</c>,
|
|||
|
as in <ref type="xr" target="#entry_7rdyn"/> from <mentioned xml:id="mentioned_d4287e789" xml:lang="x-oldirn"><w type="rec">druna-</w></mentioned>, <ref type="xr" target="#entry_wyrd_1"><w>wyrd</w></ref> from <mentioned xml:id="mentioned_d4287e797" xml:lang="x-oldirn"><w type="rec">udra-</w></mentioned> etc. Cf. <mentioned xml:id="mentioned_d4287e801"><mentioned xml:id="mentioned_d4287e802" xml:lang="oru"><lang/>
|
|||
|
<w>drī</w></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e807" xml:lang="sgh"><lang/>
|
|||
|
<w>cīw</w></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e812" xml:lang="yah"><lang/>
|
|||
|
<w>cu</w>
|
|||
|
<note xml:lang="en" type="comment">(regularly from <mentioned xml:id="mentioned_d4287e819" xml:lang="x-oldirn"><w type="rec">drau-</w></mentioned>, as
|
|||
|
<?oxy_comment_start author="Irene" timestamp="20220416T171840+0300" comment="здесь же пам.язг?"?><mentioned xml:id="mentioned_d4287e824" xml:lang="yah"><w>canak</w>
|
|||
|
<gloss><q>bow for whipping wool</q></gloss></mentioned><?oxy_comment_end ?> is from
|
|||
|
<mentioned xml:id="mentioned_d4287e831" xml:lang="x-oldirn"><w type="rec">drunaka-</w></mentioned>)</note></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e836" xml:lang="yai"><lang/>
|
|||
|
<w>diraw</w>, <w>daraw</w></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e843" xml:lang="sog"><lang/>
|
|||
|
<w type="rec">žawi</w>
|
|||
|
<note xml:lang="en" type="comment">(<w>zwy</w>) from <mentioned xml:id="mentioned_d4287e853" xml:lang="x-oldirn"><?oxy_comment_start author="Irene" timestamp="20220416T172027+0300" comment="какие блин здесь языки"?><w type="rec">δraw-</w><?oxy_comment_end ?></mentioned>
|
|||
|
(<bibl><author>Hansen</author>, <ref type="bibl" target="#ref_ZII"/>
|
|||
|
<biblScope>VII 89</biblScope></bibl>)</note></mentioned>; <mentioned xml:id="mentioned_d4287e867" xml:lang="kho"><lang/>
|
|||
|
<w>dro-</w>, <w>drau-</w></mentioned>
|
|||
|
<gloss><q>hair</q></gloss></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e878"><?oxy_comment_start author="Irene" timestamp="20220416T172359+0300" comment="отнесла bibl к этой группе"?><mentioned xml:id="mentioned_d4287e880" xml:lang="kho"><w>dro-masā</w>
|
|||
|
<gloss><q>size of a hair</q></gloss>
|
|||
|
<note xml:lang="en" type="comment">(cf. Ossetic <oRef>ᵆrdūjy as</oRef>
|
|||
|
id.)</note></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e891" xml:lang="kho"><w>drauka-</w>
|
|||
|
<gloss><q>hair</q></gloss></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e897" xml:lang="kho"><w>drauta</w>
|
|||
|
<gloss><q>hair
|
|||
|
(<?oxy_comment_start author="Irene" timestamp="20220610T152441+0300" comment="????? как сделать разницу волос и волосы, чтобы везде не дописывать "а" к волосу"?>uncountable<?oxy_comment_end ?>)</q></gloss></mentioned>
|
|||
|
<note type="bibl">(<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Konow._Gramm."/>
|
|||
|
<biblScope>40</biblScope></bibl>)</note><?oxy_comment_end ?></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e917" xml:lang="khw"><lang/>
|
|||
|
<w>dro</w>
|
|||
|
<gloss><q>hair</q></gloss></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e925" xml:lang="x-nuristan"><lang/>
|
|||
|
<w>drọ̄</w>
|
|||
|
<gloss><q>female curl</q></gloss></mentioned>. The key to the etymology of the word
|
|||
|
gives, perhaps, this last word. If Nuristani here, as in a number of other cases, gives an
|
|||
|
ancient meaning, then <mentioned xml:id="mentioned_d4287e934" xml:lang="ira"><?oxy_comment_start author="Irene" timestamp="20220416T171450+0300" comment="выше было др.иран…"?><lang/><?oxy_comment_end ?>
|
|||
|
<w type="rec">drau-</w></mentioned> may be related to <mentioned xml:id="mentioned_d4287e942"><mentioned xml:id="mentioned_d4287e943" xml:lang="inc-x-old"><lang/>
|
|||
|
<w>drav-</w></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d4287e948" xml:lang="ine"><lang/>
|
|||
|
<w type="rec">dreu-</w></mentioned>
|
|||
|
<gloss><q>run</q></gloss>, <gloss><q>flow</q></gloss></mentioned>, which could relate
|
|||
|
not only to the river (<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Pokorny"/>
|
|||
|
<biblScope>205</biblScope></bibl>), but figuratively to the flowing waves of women’s
|
|||
|
curls; cf.: <bibl><author>Morgenstierne</author>, <ref type="bibl" target="#ref_NTS"/>
|
|||
|
<biblScope>1929 II 254; 1934 VII 89</biblScope></bibl>.<lb/><bibl><ref type="bibl" target="#ref_Bailey._Asica"/>
|
|||
|
<biblScope>6</biblScope></bibl>. — <bibl><ref type="bibl" target="#ref_ОЯФ_I"/>
|
|||
|
<biblScope>18</biblScope></bibl>.</etym>
|
|||
|
</entry>
|
|||
|
</body>
|
|||
|
</text>
|
|||
|
</TEI>
|