abaev-xml/entries/abaev_myd.xml

367 lines
30 KiB
XML
Raw Normal View History

2025-03-21 13:42:40 +03:00
<TEI xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:abv="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<teiHeader>
<fileDesc>
<titleStmt>
<title>Abaev Dictionary: entry <hi rendition="#rend_italic">myd</hi></title>
</titleStmt>
<publicationStmt xml:base="../pubstmt.xml"><p>Translated from Russian in 2020 by Oleg Belyaev (ed.), Irina Khomchenkova, Julia
Sinitsyna and Vadim Dyachkov.</p></publicationStmt>
<sourceDesc>
<bibl xml:lang="ru"><author>Абаев, Василий Иванович</author>.
<title>Историко-этимологический словарь осетинского языка</title>. Т. <biblScope unit="volume">I</biblScope>. AKʼ. <pubPlace>М.–Л.</pubPlace>:
<publisher>Наука</publisher>, <date>1958</date>. С. <biblScope unit="page">????</biblScope>.</bibl>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<encodingDesc xml:base="../encodingdesc.xml">
<tagsDecl>
<rendition xml:id="rend_italic" scheme="css">font-variant: italic;</rendition>
<rendition xml:id="rend_smallcaps" scheme="css">font-variant: small-caps;</rendition>
<rendition xml:id="rend_singlequotes" scheme="css" scope="q">quotes: "" "";</rendition>
<rendition xml:id="rend_doublequotes" scheme="css" scope="q">quotes: "«" "»";</rendition>
</tagsDecl>
</encodingDesc>
</teiHeader>
<text>
<body>
<entry xml:id="entry_myd" xml:lang="os" abv:completeness="complete">
<form xml:id="form_d2577e66" type="lemma" xml:lang="os-x-iron"><orth>myd</orth></form>
<form xml:id="form_d2577e69" xml:lang="os-x-digor" type="dialectal"><orth>mud</orth></form>
<sense xml:id="sense_d2577e72"><abv:tr xml:lang="ru">
<q>мед</q>
</abv:tr><abv:tr xml:lang="en">
<q>honey</q>
</abv:tr></sense>
<re xml:id="re_d2577e82">
<form xml:id="form_d2577e84" type="lemma"><orth>mydy ḱyrǧæd</orth></form>
<sense xml:id="sense_d2577e87"><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="ru">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">улей</q>
</tr><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="en">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">beehive</q>
</tr></sense>
</re>
<re xml:id="re_d2577e100">
<form xml:id="form_d2577e102" type="lemma"><orth>mydy fæzǧær</orth></form>
<sense xml:id="sense_d2577e105"><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="ru">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">соты</q>
</tr><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="en">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">honeycombs</q>
</tr></sense>
</re>
<re xml:id="re_d2577e119">
<form xml:id="form_d2577e121" type="lemma" xml:lang="os-x-iron"><orth>mydy kʼūsk</orth></form>
<form xml:id="form_d2577e124" xml:lang="os-x-digor" type="dialectal"><orth>mudi ǧos</orth></form>
<sense xml:id="sense_d2577e127"><sense xml:id="sense_d2577e128"><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="ru">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">сотовая ячейка</q>
</tr><tr xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:lang="en">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">honeycomb cell</q>
</tr></sense><sense xml:id="sense_d2577e139"><abv:tr xml:lang="ru">
<q>соты</q>
</abv:tr><abv:tr xml:lang="en">
<q>honeycombs</q>
</abv:tr></sense></sense>
</re>
<exampleGrp xmlns="http://ossetic-studies.org/ns/abaevdict" xml:id="exampleGrp_d2577e150">
<example xml:id="example_d2577e152">
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">ʒūl dyn tūlʒystæm <oRef>mydy</oRef></quote>
<tr xml:lang="ru">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">мы будем тебе макать пшеничный хлеб в мед</q>
</tr>
<tr xml:lang="en">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">we will dip wheat bread into honey for you</q>
</tr>
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Коста"/>
<biblScope>121</biblScope></bibl>
</example>
<example xml:id="example_d2577e176">
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><oRef>mydy</oRef> kæj kʼūxtæ stūloj, ūj
<?oxy_comment_start author="oleg" timestamp="20220707T175917+0300" comment="NB: clitic climbing? (у глагола фӕуӕвын вроде не бывает валентности на объект)"?><?oxy_comment_end ?>
ænæ astærgæ næ fæwyʒæn</quote>
<tr xml:lang="ru">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">чьи пальцы обмакнулись в мед, тот не устоит,
чтобы не облизать их</q>
</tr>
<tr xml:lang="en">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">he whose fingers became dipped into honey will
not resist licking them</q>
</tr>
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_ЮОПам."/>
<biblScope>III 217</biblScope></bibl>
</example>
<example xml:id="example_d2577e204">
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><oRef>myd</oRef> k˳y wa, wæd bynʒytæ Baǧdadæj
dær ærtæxʒysty</quote>
<tr xml:lang="ru">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">если есть мед, то мухи прилетят хоть из
Багдада</q>
</tr>
<tr xml:lang="en">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">if there is honey, flies will come even from
Baghdad</q>
</tr>
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_ЮОПам."/>
<biblScope>III 216</biblScope></bibl>
</example>
<example xml:id="example_d2577e228">
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">mælæty fændagyl, dam, <oRef>myd</oRef>
nyḱḱyndī</quote>
<tr xml:lang="ru">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">на тропе смерти, говорят, разлили мед</q>
</tr>
<tr xml:lang="en">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">on the path of death, they say, honey is
spilled</q>
</tr>
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Сека"/>
<biblScope>31</biblScope></bibl>
</example>
<example xml:id="example_d2577e253">
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">oxxaj-e, abon næ ʒag <oRef>mydy</oRef> kʼūsy
awaǧdī sūsægæj marg</quote>
<tr xml:lang="ru">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">увы, сегодня в нашу полную чашу меда влили
тайно яд</q>
</tr>
<tr xml:lang="en">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">alas, today into our full cup of honey poison
was poured</q>
</tr>
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_F."/>
<biblScope>1957 III 32</biblScope></bibl>
</example>
<example xml:id="example_d2577e279">
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">Ioann ta… xordta mætyxtæ æmæ qæddag
<oRef>myd</oRef></quote>
<tr xml:lang="ru">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">Иоанн же ел акриды и дикий мед</q>
</tr>
<tr xml:lang="en">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">and John… did eat locusts and wild honey</q>
</tr>
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Марк"/>
<biblScope><hi rendition="#rend_italic">1</hi> 6</biblScope></bibl>
</example>
<example xml:id="example_d2577e306">
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">dīdīnæg … bonǵyn ū <oRef>mydæj</oRef></quote>
<tr xml:lang="ru">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">цветок богат медом</q>
</tr>
<tr xml:lang="en">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">the flower is rich with honey</q>
</tr>
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Илас"/>
<biblScope>13</biblScope></bibl>
</example>
<example xml:id="example_d2577e330">
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">kæmændær jæ <oRef>mydy</oRef> ḱyrǧæd
adavdī</quote>
<tr xml:lang="ru">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">у кого-то украли улей"</q>
</tr>
<tr xml:lang="en">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">someones beehive was stolen"</q>
</tr>
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_ИАА"/>
<biblScope>II 367</biblScope></bibl>
</example>
<example xml:id="example_d2577e355" xml:lang="os-x-digor">
<usg xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><lang/></usg>
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">kosæg binʒitæ ratæxioncæ sæxecæn zumægmæ
<oRef>mud</oRef> æmburd kænunmæ</quote>
<tr xml:lang="ru">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">рабочие пчелы вылетают, чтобы собрать себе на
зиму мед</q>
</tr>
<tr xml:lang="en">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">working bees fly out in order to gather
themselves honey for the winter</q>
</tr>
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_ОЭ"/>
<biblScope>I 96</biblScope></bibl>
</example>
<example xml:id="example_d2577e383" xml:lang="os-x-digor">
<usg xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><lang/></usg>
<quote xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">sæ wærmi <oRef>mud</oRef>, carv, insad,
sækær</quote>
<tr xml:lang="ru">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">в погребе у них мед, масло, мука, сахар</q>
</tr>
<tr xml:lang="en">
<q xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">in their cellar they have honey, butter, flour,
sugar</q>
</tr>
<bibl xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0"><ref type="bibl" target="#src_Тайм._Мӕ_уарзт"/>
<biblScope>27</biblScope></bibl>
</example>
</exampleGrp>
<etym xml:lang="ru">Восходит к <mentioned corresp="#mentioned_d2577e806" xml:id="mentioned_d2577e414" xml:lang="ira"><lang/>
<w type="rec">madu-</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e812" xml:id="mentioned_d2577e420" xml:lang="ine"><lang/>
<w type="rec">medhu-</w></mentioned>. Этим словом назывался как мед, так и
приготовляемый из него хмельной напиток; в последнем значении см. ос. <ref type="xr" target="#entry_rong"/>. На иранской почве нередко значит также <q>вино</q>: <mentioned corresp="#mentioned_d2577e822" xml:id="mentioned_d2577e430" xml:lang="fa"><lang/>
<w>mai</w>
<gloss><q>вино</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e831" xml:id="mentioned_d2577e439" xml:lang="xpr"><lang/>
<w>mad</w>
<note xml:lang="ru" type="comment">в <mentioned corresp="#mentioned_d2577e838" xml:id="mentioned_d2577e446" xml:lang="xpr"><w>madubar</w>
<gloss><q>поставщик вина</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e844" xml:id="mentioned_d2577e452" xml:lang="xpr"><w>madustān</w>
<gloss><q>винный склад</q></gloss></mentioned></note>
<note type="bibl">(<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Ниса"/>
<biblScope>42 сл.</biblScope></bibl>)</note></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e858" xml:id="mentioned_d2577e466" xml:lang="xpr"><w>madudār</w>
<gloss><q>виночерпий</q></gloss>
<note type="bibl">(<bibl><ref type="bibl" target="#ref_HO"/>
<biblScope>65</biblScope></bibl>)</note></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e872" xml:id="mentioned_d2577e480" xml:lang="sog"><lang/>
<w>mδw</w>, <w>mwδy</w>
<gloss><q>вино</q></gloss><note type="bibl"> (<bibl><ref type="bibl" target="#ref_BSOS"/>
<biblScope>1942 X 98</biblScope></bibl>)</note></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e889" xml:id="mentioned_d2577e497" xml:lang="kho"><lang/>
<w>mau</w>
<note xml:lang="ru" type="comment">(из <w>maδu</w>)</note></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e899" xml:id="mentioned_d2577e507" xml:lang="ae"><lang/>
<w>maδu</w>
<gloss><q>вино</q></gloss>, <gloss><q>мед</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e910" xml:id="mentioned_d2577e518" xml:lang="inc-x-old"><lang/>
<w>madhu-</w>
<gloss><q>сладость</q></gloss>, <gloss><q>мед</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e923" xml:id="mentioned_d2577e530" xml:lang="cu"><lang/>
<w>medъ</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e928" xml:id="mentioned_d2577e535" xml:lang="ru"><lang/>
<w>мед</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e933" xml:id="mentioned_d2577e540" xml:lang="lt"><lang/>
<w>medùs</w>
<gloss><q>мед</q></gloss></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d2577e548"><mentioned corresp="#mentioned_d2577e942" xml:id="mentioned_d2577e549" xml:lang="goh"><lang/>
<w>metu</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e947" xml:id="mentioned_d2577e554" xml:lang="de"><lang/>
<w>Met</w></mentioned>
<gloss><q>медовый напиток</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e955" xml:id="mentioned_d2577e562" xml:lang="sga"><lang/>
<w>mid</w>
<gloss>id.</gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e962" xml:id="mentioned_d2577e569" xml:lang="txb"><lang/>
<w>mit</w>
<gloss><q>мед</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e970" xml:id="mentioned_d2577e578" xml:lang="grc"><lang/>
<w>μέθυ</w>
<gloss><q>хмельной напиток</q></gloss></mentioned>. Неоднократно отмечались
внеиндоевропейские связи слова: <mentioned xml:id="mentioned_d2577e586"><mentioned corresp="#mentioned_d2577e979" xml:id="mentioned_d2577e587" xml:lang="fi"><lang/>
<w>mete-</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e984" xml:id="mentioned_d2577e592" xml:lang="x-mordvin"><lang/>
<w>med</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e989" xml:id="mentioned_d2577e597" xml:lang="smi"><lang>саами</lang>
<w>mietta</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e994" xml:id="mentioned_d2577e602" xml:lang="hu"><lang/>
<w>méz</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e999" xml:id="mentioned_d2577e607" xml:lang="zh"><lang/>
<w>mi</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e1004" xml:id="mentioned_d2577e612" xml:lang="ja"><lang/>
<w>mitsu</w></mentioned>
<gloss><q>мед</q></gloss></mentioned> и др. (<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Mayrhofer"/>
<biblScope>II 571</biblScope></bibl>. — <bibl><ref type="bibl" target="#ref_Jacobsohn"/>
<biblScope>161</biblScope></bibl> и др.). Созвучные слова в кавказских языках:
<mentioned corresp="#mentioned_d2577e1027" xml:id="mentioned_d2577e631" xml:lang="lez"><lang/>
<w>med</w>
<gloss><q>сироп</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e1035" xml:id="mentioned_d2577e639" xml:lang="ce"><lang/>
<w>muoz</w>
<gloss><q>мед</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e1043" xml:id="mentioned_d2577e648" xml:lang="ce"><w>merzi</w>
<gloss><q>сладкий</q></gloss>
<note xml:lang="ru" type="comment">(с инфигированным <c>r</c>?)</note></mentioned>,
<mentioned corresp="#mentioned_d2577e1054" xml:id="mentioned_d2577e659" xml:lang="kap"><lang/>
<w>mucʼo</w>
<gloss><q>мед</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e1062" xml:id="mentioned_d2577e667" xml:lang="ani"><lang/>
<w>micʼa</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e1067" xml:id="mentioned_d2577e672" xml:lang="tab"><lang/>
<w>meʼel</w>
<gloss><q>сладкий</q></gloss></mentioned>. Странствующее культурное слово. — Переход
гласного <c>a</c> в <c>u</c>, <c>у</c> (<w>madu</w><w>mud</w><oRef>myd</oRef>)
произошел под влиянием соседнего губного согласного и конечного <c>u</c>; ср. в этом
отношении <ref type="xr" target="#entry_fys"><w xml:lang="os-x-iron">fys</w>
<w xml:lang="os-x-digor">fus</w>
<note xml:lang="ru" type="comment">из <mentioned corresp="#mentioned_d2577e1100" xml:id="mentioned_d2577e704" xml:lang="ira"><w type="rec"><?oxy_comment_start author="Vados" timestamp="20220420T193150+0300" comment="Это иранская праформа?" id="dpq_kgs_c5b" flag="done"?><?oxy_comment_start author="oleg" timestamp="20220707T133133+0300" parentID="dpq_kgs_c5b" comment="да" flag="done" mid="2"?>pasu<?oxy_comment_end mid="2"?><?oxy_comment_end ?>-</w>
<gloss><q>овца</q></gloss></mentioned></note></ref> и <ref type="xr" target="#entry_fys"><w xml:lang="os-x-iron">fyr</w>
<w xml:lang="os-x-digor">fur</w>
<note xml:lang="ru" type="comment">из <mentioned corresp="#mentioned_d2577e1121" xml:id="mentioned_d2577e726" xml:lang="ira"><w><?oxy_comment_start author="Vados" timestamp="20220420T193150+0300" comment="Это иранская праформа?" id="m1l_ngs_c5b" flag="done"?><?oxy_comment_start author="oleg" timestamp="20220707T133222+0300" parentID="m1l_ngs_c5b" comment="да" flag="done" mid="4"?>paru<?oxy_comment_end mid="4"?><?oxy_comment_end ?>-</w>
<gloss><q>много</q></gloss></mentioned></note></ref>. — Ср. <ref type="xr" target="#entry_mydaʒ"/>, <ref type="xr" target="#entry_mydamæst"/>, <ref type="xr" target="#entry_myddar"/>, <ref type="xr" target="#entry_mydgæs"/>, <ref type="xr" target="#entry_mydgærdæg"/>, <ref type="xr" target="#entry_mydkʼax"><w xml:lang="os-x-iron">mydkʼax</w>
<w xml:lang="os-x-digor">mudkʼelæ</w></ref>, <ref type="xr" target="#entry_mydx0yz"/>,
<ref type="xr" target="#entry_mydybynʒ"/>. — О древности пчеловодства у осетин см. <ref type="xr" target="#entry_ævz-"/> (<bibl><ref type="bibl" target="#ref_ИЭС_I"/>
<biblScope>I 208</biblScope></bibl>). <note xml:lang="ru" type="footnote">Клавдий Элиан
(II в. н. в.) сообщает: <q rendition="#rend_doublequotes">…скифы привозят к мисийцам па
продажу добываемый у них самих мед и туземный воск</q> (<bibl><ref type="bibl" target="#ref_ВДИ"/>
<biblScope>1948 II 223</biblScope></bibl>).</note>
<lb/><bibl><ref type="bibl" target="#ref_Миллер_Вс._ОЭ"/>
<biblScope>II 53</biblScope></bibl>; <bibl><ref type="bibl" target="#ref_Miller._Gr."/>
<biblScope>17</biblScope></bibl>. — <bibl><ref type="bibl" target="#ref_Hübschmann._Oss."/>
<biblScope>50</biblScope></bibl>. — <bibl><author>Szémerenyi</author>, <title>Die
Sprache</title>
<date>1966</date>
<biblScope>XII 221 сл.</biblScope></bibl></etym>
<etym xml:lang="en">Goes back to <mentioned corresp="#mentioned_d2577e414" xml:id="mentioned_d2577e806" xml:lang="ira"><lang/>
<w type="rec">madu-</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e420" xml:id="mentioned_d2577e812" xml:lang="ine"><lang/>
<w type="rec">medhu-</w></mentioned>. This word referred both to honey and to the
alcoholic drink (mead) prepared from it; in the latter sense see Ossetic <ref type="xr" target="#entry_rong"/>. In Iranian this word also often means <q>wine</q>: <mentioned corresp="#mentioned_d2577e430" xml:id="mentioned_d2577e822" xml:lang="fa"><lang/>
<w>mai</w>
<gloss><q>wine</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e439" xml:id="mentioned_d2577e831" xml:lang="xpr"><lang/>
<w>mad</w>
<note xml:lang="en" type="comment">in <mentioned corresp="#mentioned_d2577e446" xml:id="mentioned_d2577e838" xml:lang="xpr"><w>madubar</w>
<gloss><q>wine supplier</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e452" xml:id="mentioned_d2577e844" xml:lang="xpr"><w>madustān</w>
<gloss><q>wine warehouse</q></gloss></mentioned></note>
<note type="bibl">(<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Ниса"/>
<biblScope>42 ff.</biblScope></bibl>)</note></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e466" xml:id="mentioned_d2577e858" xml:lang="xpr"><w>madudār</w>
<gloss><q>winebearer</q></gloss>
<note type="bibl">(<bibl><ref type="bibl" target="#ref_HO"/>
<biblScope>65</biblScope></bibl>)</note></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e480" xml:id="mentioned_d2577e872" xml:lang="sog"><lang/>
<w>mδw</w>, <w>mwδy</w>
<gloss><q>wine</q></gloss><note type="bibl"> (<bibl><ref type="bibl" target="#ref_BSOS"/>
<biblScope>1942 X 98</biblScope></bibl>)</note></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e497" xml:id="mentioned_d2577e889" xml:lang="kho"><lang/>
<w>mau</w>
<note xml:lang="en" type="comment">(from <w>maδu</w>)</note></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e507" xml:id="mentioned_d2577e899" xml:lang="ae"><lang/>
<w>maδu</w>
<gloss><q>wine</q></gloss>, <gloss><q>honey</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e518" xml:id="mentioned_d2577e910" xml:lang="inc-x-old"><lang/>
<w>madhu-</w>
<gloss><q>sweetness</q></gloss>, <gloss><q>honey</q></gloss></mentioned>,
<mentioned xml:id="mentioned_d2577e922"><mentioned corresp="#mentioned_d2577e530" xml:id="mentioned_d2577e923" xml:lang="cu"><lang/>
<w>medъ</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e535" xml:id="mentioned_d2577e928" xml:lang="ru"><lang/>
<w>mëd</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e540" xml:id="mentioned_d2577e933" xml:lang="lt"><lang/>
<w>medùs</w></mentioned>
<gloss><q>honey</q></gloss></mentioned>, <mentioned xml:id="mentioned_d2577e941"><mentioned corresp="#mentioned_d2577e549" xml:id="mentioned_d2577e942" xml:lang="goh"><lang/>
<w>metu</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e554" xml:id="mentioned_d2577e947" xml:lang="de"><lang/>
<w>Met</w></mentioned>
<gloss><q>mead</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e562" xml:id="mentioned_d2577e955" xml:lang="sga"><lang/>
<w>mid</w>
<gloss>id.</gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e569" xml:id="mentioned_d2577e962" xml:lang="txb"><lang/>
<w>mit</w>
<gloss><q>honey</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e578" xml:id="mentioned_d2577e970" xml:lang="grc"><lang/>
<w>μέθυ</w>
<gloss><q>alcoholic drink</q></gloss></mentioned>. Non-Indo-European connections of this
word have been repeatedly attested: <mentioned xml:id="mentioned_d2577e978"><mentioned corresp="#mentioned_d2577e587" xml:id="mentioned_d2577e979" xml:lang="fi"><lang/>
<w>mete-</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e592" xml:id="mentioned_d2577e984" xml:lang="x-mordvin"><lang/>
<w>med</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e597" xml:id="mentioned_d2577e989" xml:lang="smi"><lang/>
<w>mietta</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e602" xml:id="mentioned_d2577e994" xml:lang="hu"><lang/>
<w>méz</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e607" xml:id="mentioned_d2577e999" xml:lang="zh"><lang/>
<w>mi</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e612" xml:id="mentioned_d2577e1004" xml:lang="ja"><lang/>
<w>mitsu</w></mentioned>
<gloss><q>honey</q></gloss> etc. <note type="bibl">(<bibl><ref type="bibl" target="#ref_Mayrhofer"/>
<biblScope>II 571</biblScope></bibl>. — <bibl><ref type="bibl" target="#ref_Jacobsohn"/>
<biblScope>161</biblScope></bibl> etc.)</note></mentioned>. Phonetically similar
words are also found in Caucasian languages: <mentioned corresp="#mentioned_d2577e631" xml:id="mentioned_d2577e1027" xml:lang="lez"><lang/>
<w>med</w>
<gloss><q>syrup</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e639" xml:id="mentioned_d2577e1035" xml:lang="ce"><lang/>
<w>muoz</w>
<gloss><q>honey</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e648" xml:id="mentioned_d2577e1043" xml:lang="ce"><w>merzi</w>
<gloss><q>sweet</q></gloss>
<note xml:lang="en" type="comment">(with infixed <c>r</c>?)</note></mentioned>,
<mentioned corresp="#mentioned_d2577e659" xml:id="mentioned_d2577e1054" xml:lang="kap"><lang/>
<w>mucʼo</w>
<gloss><q>honey</q></gloss></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e667" xml:id="mentioned_d2577e1062" xml:lang="ani"><lang/>
<w>micʼa</w></mentioned>, <mentioned corresp="#mentioned_d2577e672" xml:id="mentioned_d2577e1067" xml:lang="tab"><lang/>
<w>meʼel</w>
<gloss><q>sweet</q></gloss></mentioned>. A Wanderwort cultural term. — The change of
<c>a</c> into <c>u</c>, <c>y</c> (<w>madu</w><w>mud</w><oRef>myd</oRef>) occurred
as the result of the influence of the neigbouring labial consonant and final <c>u</c>; cf.
in this respect <ref type="xr" target="#entry_fys"><w xml:lang="os-x-iron">fys</w>
<w xml:lang="os-x-digor">fus</w>
<note xml:lang="en" type="comment">from <mentioned corresp="#mentioned_d2577e704" xml:id="mentioned_d2577e1100" xml:lang="ira"><w type="rec"><?oxy_comment_start author="Vados" timestamp="20220420T193150+0300" comment="Это иранская праформа?" id="dpq_kgs_c5b" flag="done"?><?oxy_comment_start author="oleg" timestamp="20220707T133133+0300" parentID="dpq_kgs_c5b" comment="да" flag="done" mid="6"?>pasu<?oxy_comment_end mid="6"?><?oxy_comment_end ?>-</w>
<gloss><q>sheep</q></gloss></mentioned></note></ref> and <ref type="xr" target="#entry_fys"><w xml:lang="os-x-iron">fyr</w>
<w xml:lang="os-x-digor">fur</w>
<note xml:lang="en" type="comment">from <mentioned corresp="#mentioned_d2577e726" xml:id="mentioned_d2577e1121" xml:lang="ira"><w><?oxy_comment_start author="Vados" timestamp="20220420T193150+0300" comment="Это иранская праформа?" id="m1l_ngs_c5b" flag="done"?><?oxy_comment_start author="oleg" timestamp="20220707T133222+0300" parentID="m1l_ngs_c5b" comment="да" flag="done" mid="8"?>paru<?oxy_comment_end mid="8"?><?oxy_comment_end ?>-</w>
<gloss><q>many</q></gloss></mentioned></note></ref>. — Cf. <ref type="xr" target="#entry_mydaʒ"/>, <ref type="xr" target="#entry_mydamæst"/>, <ref type="xr" target="#entry_myddar"/>, <ref type="xr" target="#entry_mydgæs"/>, <ref type="xr" target="#entry_mydgærdæg"/>, <ref type="xr" target="#entry_mydkʼax"><w xml:lang="os-x-iron">mydkʼax</w>
<w xml:lang="os-x-digor">mudkʼelæ</w></ref>, <ref type="xr" target="#entry_mydx0yz"/>,
<ref type="xr" target="#entry_mydybynʒ"/>. — On the antiquity of beekeeping among the
Ossetians see <ref type="xr" target="#entry_ævz-"/> (<bibl><ref type="bibl" target="#ref_ИЭС_I"/>
<biblScope>I 208</biblScope></bibl>).<note type="footnote">Claudius Aelianus (2nd c. AD)
reports: <q rendition="#rend_doublequotes">…the Scythians bring and sell to the Moesians
honey, which is no alien produce but native, and honeycombs of their own country</q>
(<bibl><ref type="bibl" target="#ref_ВДИ"/>
<biblScope>1948 II 223</biblScope></bibl>; English cited according to the translation
of A. F. Scholfield, 1958).</note>
<lb/><bibl><ref type="bibl" target="#ref_Миллер_Вс._ОЭ"/>
<biblScope>II 53</biblScope></bibl>; <bibl><ref type="bibl" target="#ref_Miller._Gr."/>
<biblScope>17</biblScope></bibl>. — <bibl><ref type="bibl" target="#ref_Hübschmann._Oss."/>
<biblScope>50</biblScope></bibl>. — <bibl><author>Szémerenyi</author>, <title>Die
Sprache</title>
<date>1966</date>
<biblScope>XII 221 ff.</biblScope></bibl></etym>
</entry>
</body>
</text>
</TEI>